|
| |
Vierde deel, tweede uytkomen.
Sophonisba, Voester.
De vrees' die twijffel baert, en hoop die sorge voet,
Die strijden tegens een, en quellen mijn gemoet.
De vrees' van Siphax doot, doet my met leet versuchten,
Maer hoop, ach! ydel hoop, belooft my weer genuchten,
Ha twijffelige vrees', ghy gaet tot in mijn hert,
Den mensch door hoop en vrees, altijt gedreven wert.
't Schijnt als wy door Fortuyn een weynigh zijn verheven,
Dat wy naer onsen wensch, hier als de Goden leven;
Maer laes! het is gedaen so haest den voorspoet faelt,
So sien wy dat in ons den hooghmoet nederdaelt,
Ach Siphax wat verdriet gevoel ick door u lijden?
Hoe sal dees' droeve Vrou in u verdriet verblijden?
Hoe sal sy konnen sien de vreught van Masiniss',
Wanneer sy maer en denckt om u gevanckeniss'?
Onsterffelijck geslacht, hoe kont ghy dit verdragen?
Hoe lijdt ghy dat ghy hoort een Vrou so droevigh klagen?
Sijt van u wreetheyt doch door mijne klacht beweeght,
Versoet u gramschap doch, so ghy wel eertijts pleeght.
Ghy laet wel Masiniss' door mijne klacht bewegen,
Die doch door zijn natuyr tot strafheyt is genegen.
| |
| |
Hoe kont ghy u soo wreet dan stellen tegens my,
Daer ghy den mensch vermaent dat hy bermhertigh zy?
't Schijnt wel dat uwe gunst niet gantsch en is geweken,
Door dat ghy Masiniss' hebt in mijn min ontsteken:
Dan dat en is misschien maer tot een proef gedaen,
Om sien of ick my self sou konnen wederstaen.
Den noot wijckt voor den tijt, wilt toch dees klachten stillen.
Wat seght ghy van my wil? ach ick en kan niet willen,
Den wil die heeft in ons verloren zijn gewelt,
Soo haest wy inden wil van ander zijn gestelt.
Wilt doch der Goden wil, laet haren wil geschieden,
Die door haer hooge macht, alleen naer wil gebieden.
Wie haren wil versmaet, veroorsaeckt sijn bederf:
Maer 't schijnt sy willen, 't geen dat ick niet willen derf.
Sy willen dat ghy sult met wederliefd' beminnen,
Die ghy verwonnen hebt, als hy u kon verwinnen.
Ach Voester hoe kan 't zijn, dat men zijn eerste min,
Soo lichtelijck vergeet of stelt uyt zijnen sin?
Weet ghy niet dat den brant, waer door wy eerst ontsteken
Ons hert, en ziel verteert, en doet ons kuysheyt breken.
Niet gaet voor d'eerste min, wanneer men mint in 't hert,
Dan lijdt men door 't verlies verdrietelijcke smert.
Naer 't geen verloren is, en machmen niet verlangen,
Acht Siphax doot te zijn, nu hy soo is gevangen.
Den dooden moet wy vergeten met die leeft,
Den Hemel gunt u een, die meerder voorspoet heeft.
Den Hemel gunt my een, die ick behoor te haten.
Ick vrees' soo hy dit merckt dat hy u sal verlaten,
Weet ghy niet dat den Man noyt soo gestadigh mint,
Of hy verlaet seer licht, die hy lightveerdigh vint;
Wie trouwelijck bemint, moet weder-liefd' verwerven,
Of zijn begonnen min, sien wy in hem versterven.
Het veynsen in de Liefd', is d'aldergrootste konst,
Thoont dat ghy hem bemint met weder-liefd' en jonst.
Het veynsen in de min, baert dickwils grote krachten:
Maer als men 't veynsen merckt, dan sien wy ons verachten.
Ghy siet dat Masiniss' verlieft is op u schoont,
Ghy siet dat uwe ziel, in sijne ziele woont,
Door hem wort u geluck naer uwen wensch geboren,
Ghy wint die meerder is, voor die ghy hebt verloren.
‘Fortuna neemt ons wel, den rijckdom of het goet:
Maer noyt ontneemt sy ons, het edel vry gemoet.
De slaven die door dwanck sijn slavigh van Lichamen,
Sijn nochtans van gemoet, ondienstbaer al-te-samen,’
Mijn hert en mijn gemoet, blijft oock uyt sijn gewelt,
Al wort mijn lichaem vast tot sijnen dienst gestelt.
De vryheyt van mijn ziel, die moet ick selver geven,
Sou hy daer als een Heer, oock konnen over leven.
| |
| |
Geeft hem u vryheyt vry, hy sal die gade slaen,
‘Den Minnaer soeckt altijt, die hy mint voor te staen.
De slaven sijn door dwanck gedienstelijcke slaven:
Maer die vrywilligh geeft, geeft onbedwongen gaven.
Den loon die hy geniet, die onbedwongen geeft,
Is dat hy in het hert van den genieter leeft.’
Geniet daerom sijn deught, laet hem u schoont genieten,
Laet dees' u stralen schoon, tot in zijn herte schieten,
Ontsteeckt zijn groote ziel, noch meerder met u vier,
My dunckt dat ick hem sien, daer komt den Numidier.
Verschooningh.
Wat banden houden my so soetelijck gebonden?
Wat stralen worden my tot in mijn hert gesonden?
Ha! Triumphante Vrouw', ghy bindt mijn ziel voorwaer,
Door dese vlechten blond', en los gekronckelt haeyr.
Ha! Princelijcke vrouw', dees' oogen sijn twee Sonnen,
Die schieten straelen uyt, die hebben my verwonnen.
Wie dat dees' oogen siet, die als twee Sonnen staen,
Mach seggen dat den dagh tot rust is wegh gegaen.
En dat Diana komt haer silv'righ aenschijn thoonen,
Wt Thethis kouden schoot, daer Nereides woonen.
Als ick u schoonheyt sien, soo schrickt mijn groot gemoet,
Dat my soo schoonen quaet, soo groote quellingh doet.
De min is wel volmaeckt, al is hy sonder oogen:
Maer wreet dat hy in my dit lijden kan gedogen.
Ach dat hy kon gesien mijn overgroot verdriet,
Dat my door uwe schoont en mijn gesight geschiet.
Hy sou voorseecker hem ontfermen van mijn lijden,
En niet in mijne pijn, maer in mijn min verblijden.
Ick leefde vol geluck eer dat ick by u quam,
Eer dat ick u aensagh, gaf ick locht mijne vlam:
Maer nu derf ick helaes, de vryheyt van mijn leven,
En derf mijn soet gesucht niet meer verheugingh beven.
De liefd' helaes! ick kent, heeft my in haer gewelt,
Ick min, en ick ontkent, de min maeckt my ontstelt.
In 't midden van mijn moeyt geveyns' ick my te rusten,
En thoon in mijn verdriet, vermaeckelijcke lusten:
Maer wat, ick klaegh t'onrecht, ach Sophonisba schoon,
Ghy zijt mijn vreught, mijn rust, mijn son, mijn licht, mijn kroon.
'k En acht mijn vryheyt niet, tot u verdriet verloren,
Naer dien uyt uwe schoont mijn smerte wort geboren.
Ick ken' my self alleen onwinbaer in den strijt,
Nochtans door uwe schoont, ben ick mijn vryheyt quijt.
Ick beef, ick hoop, ick vrees', niet voor des vyants handen:
Maer voor u soet gewelt en lieffelijcke banden.
Ick voel indees mijn borst, waer dat geen vrees' en is,
Mijn ziel en uwe schoont, in een gevanckenis.
| |
| |
Den sleutel van mijn hert draeght u gesight van buyten,
Om dat naer uwen wil te sluyten en onsluyten.
Denckt niet dat ick dit segh, om dat ick niet en ken,
V waerdigheyt en deught, die ick niet waerdigh ben:
Noch mijnen eygen staet. Ick sweere by de stralen,
Die door haer soete kracht tot in mijn herte dalen.
Dat ick in desen sal, (soo langh mijn ziele leeft,)
Bewaren d'eer van die, die niet vergancklijcks heeft.
Of aen wiens oogen schoon (om beter uyt spreken,)
De liefde self haer torts met wensingh sou ontsteken.
Ach Goddelijcke schoont, ick ken en toe! de vlam,
Die uyt dees' oogen schoon, haer eerste wesen nam.
Ick voel die in mijn borst, en ben daer door gevangen,
Haer vier, haer hitt', haer pijn, is mijn vreught en verlangen.
Sophon. knielt, hy heft haer op.
Den lof vervoert den mensch: maer ghy verwint mijn ziel,
Ick prijs en eer u deught, voor wien ick neder kniel.
Mijn waerdigheyt is kleyn, ick sweere voor de Goden,
Dat ick met wensingh wensch, te dienen u geboden.
‘'t Is wel een lofbaer daet, als yemant overwint:
Maer hy wint meeder lof, die sijn gemoet verwint.’
Vervoordert selver d'eer, aen die hem thoont weldaden,
Wie door den noot geperst ontschuldight zijn misdaden.
Denckt niet grootmoedigh Vorst, dat my de vrees' vervaert,
Noch dat wy van ons deught, vervreemt zijn of ontaert.
De trouwheyt die wel eer bewesen de Philaenen,
Heeft tot verscheyden mael in ons geslacht geschenen.
Al ben ick maer een Vrouw, 'k en acht noch pijn noch doot,
Soo ick mijn Vaderlant, daer door kan maecken groot.
Ick sou voor mijne Stadt oock levendig my selven,
Als de Philaeni vroom in d'aerd' oock laten delven.
Acht doch de fabel niet, die Romen heeft gedight
Van Dido, die ons Stadt Carthago heeft gestight.
Van dat Anchisi Soon haer hebben sou bedrogen,
Noyt was AEneas daer 't is valschelijck gelogen.
Sy soecken door geschrift te rooven hare faem,
En noemen ons Godin niet recht met haren naem.
Elisa was de geen, die sy nu Dido noemen,
Elisa was de geen, van wien wy eeuwigh roemen.
Sy was die haren man Sichaeo bleef getrou,
Hoe wel de Mauritaen, haer aensocht voor zijn Vrou.
Dan soo ghy immers wilt haer ydelheyt gelooven,
Wilt my niet als hy de, van eer en faem berooven,
Wilt my verlaten niet soo hy Elisa de,
Maer voert waer dat ghy gaet, u Sophonisba me.
Ick wil u Dido zijn, ick wil my als sy voegen,
Om u verheven ziel met wensingh te vernoegen.
Ick wil door eerbaer liefd gelijck sijn min Goddin?
Ach Masiniss' mijn ziel, ghy dwinght my tot de min.
| |
| |
Den roem van uwen naem, en u vermaerde daden,
Verheerlijckt ghy in my, door deughden en weldaden.
't Schijnt dat d'Hyblasche vrucht, die op Hymettus groeyt,
Of Nectarlijcken geur, door uwe reden vloeyt.
Ghy slacht Oagri Soon, die Bosschen kon bewegen:
Want ghy maeckt mijn gemoet tot uwe deught genegen.
Ghy slacht Anchises Soon, ghy draeght my uyt het vyer:
Maer ghy verteert my weer, en doet my branden hier.
Carthago zijt verheught, ick ben voor u gewonnen,
Ghy wint, en ick verlies, mijn ziel is overwonnen.
Ghy Sophonisba, zijt verwintster in den strijt,
Ick win, en ick verlies, en ben mijn winningh quijt.
Ghy wint, en ick verlies, eer dat ick heb gestreden,
Mijn winningh wert ick quijt, so haest ick werd gebeden.
Dat Siphax niet en klaeght van zijn gevanckenis,
Ick ben gevangen meer als hy gevangen is:
Maer 't beste dat ick heb, de mijn sijn soete banden,
De mijn sijn aen mijn hert, de zijn, sijn aen sijn handen.
Sijn lijden is mijn vreught, mijn vreught is my een pijn,
Mijn pijn dunckt my meer smert als sijn verdriet te zijn.
Ick voel mijn eygen pijn, dat doet my vreughdigh klagen,
Mijn bitter soete pijn, wensch ick met vreught te dragen.
Die hondert oogen had', wert wel in slaep gebracht,
So haest als hem de min gebracht wert in 't gedacht.
Die op de Wolcken vaert, den Godt van vyer, van donder,
Wert wel door min vervoert, en quam verlieft hier onder.
Wat wonder is het dan, dat ick die ben een mensch,
Niet Argus van gesight, noch Iupiter van wensch.
Dat ick verwonnen ben, van u schoon-vreughdigh wesen.
Dat my de ziele quetst, en weder kan genesen?
Beschuldight my toch niet, dat ick my voor laet staen,
Dat ick yet vruchtbaers heb tot uwen dienst gedaen.
Of dat ick u bemin, mijn hert dat ghy doet branden,
Op-offer ick u schoont met dienstbaer Offerhanden.
Ghy dwinght my tot de min, want ghy mijn ziele vanght,
Door dit grontdradigh hayr dat op u schouders hanght.
Denckt niet dat ick u sal ontrouwelijck verlaten,
De Goden souden my, om mijn ontrouheyt haten,
'k En ben AEneas niet, noch oock van zijn geslacht,
Denckt niet dat ick u min als Dido waerdigh acht.
‘De misdaet door gewelt wort lightelijck vergeven,’
Ick stel in uwe deught, mijn welvaert, hoop en leven,
Ick stel in uwe deught, my self, en mijnen schat,
Mijn Rijck, en mijn gemeent, en Cirtha mijnen Stadt.
Veel meerder als ghy schenckt sou ick door u verliesen,
Indien ick niet en wist mijn voordeel te verkiesen.
wt met eenighe Romeynen.
Wel hoe grootmoedig Vorst, is dit dat ghy ons swoert?
Heeft u d'ontrouwe min ontrouwelijck vervaert?
| |
| |
Heeft dees' geveynsde vrou berovert so u sinnen,
Dat ghy door reden niet u self kont overwinnen?
Weet ghy niet wat door haer aen Siphax is geschiet,
Acht ghy zijn nederlaegh tot u waerschouwingh niet?
By Hercules den Godt, ghy sult dees' Vrou verlaten,
En haer in ons gewelt, als ons' gevangen laten.
Wilt haer uyt sijn handen nemen.
Sijt toch so haestig niet, Romeynen groot van moedt,
‘Wie haestigh yet bestaet, en weet niet wat hy doet.’
Maer wilt dees' Coningin in haer Palleys bewaren,
Tot dat wy dese saeck den Velt-heer openbaren.
Ick geef my onder hem, en stel my in zijn macht,
Al 't geen wat hy gebiet, sal van my zijn volbracht.
Kan hem dan van mijn leet, den Hemel niet bewegen,
Ach Goden zijt ghy noch tot mijn verderf genegen.
Wel datmen haer bewaer, wy sullen by hem gaen,
En sien wat dat hy wil, dat daer in zy gedaen,
Doet haer met haren staet in het Palleys geleyden,
Daer mach sy het bevel van Scipio verbeyden.
|
|
Auteursrechtvrij