| |
| |
| |
Nota.
DAer zijn twee letteren, die den mont ontsluyten in't uyt-spreken, te weten, b. en p.
Daer is een letter, die den mont sluyt in 't spreken, dat is, m.
Daer is een letter, daer van de tonge lispt in't uytspreken, dat is, r.
Daer zijn vier letteren, die de tonge tegen 't gehemelte des monts doen slaen eer men die begint noemen, en zijn dese, d l n t.
Voorts kanmen lichtelijck mercken hoe men alle andere letteren behoort uyt te spreken.
Nu hebben wy noch Diphtongen, die worden gemaeckt van twee verscheyde klinckers, als volght: ae, ai, ofte ay, eu, oe, oi ofte oy, uy, ie, Etc.
Wy hebben oock Abreviatien, verkortsels, te weten, ā. en doet an ofte am, ē doet en ofte em. ō. doet on. ofte om, ū. doet un. ofte um. en soo voort.
Item Kon. Majest. steltmen voor Koninklijcke Majesteyt. Prin. Excel. staet voor Princelijcke Excellentie, mz. voor met, nz. voor niet, hz. voor het, dz. voor dat, ende veel andere die u d'ervarentheydt wel leeren sal.
Hier na volght nu de verklaringe der Distinctien, en Punctuatien, die in onse Nederduytsche schriften geobserveert worden.
/ Dit wort geheten Comma ofte Virgula, en is een of-snijdinge tusschen veel korte redenen, woorden ofte namen.
: Dit heetmen Colon, een lidt van eenige sententie waer mede onderscheyden wort de helft, derde, ofte vierde-deel van eenen geheelen sin.
| |
| |
? Dit heetmen Interogatio, altijdt staende aen 't eynde van eenige vragende reden.
( ) Dit heet een Parenthesis, besluytende een reden die in de materie verswegen, ende oock by haer selven verstaen kan worden.
' Dit heetmen Apostrophe, toonende de wegh neminge ofte verswijginge eener Vocalen of klincker, als d'een, d'ander, d'welck, d'minste, Etc.
- Dit heetmen Copulatie, ofte verbindinge, waer mede men somtijdts twee woorden aen malkanderen hanght en verbint.
= Dit heetmen Divisie, ofte deelinge, ende wordt altijt gestelt aen het eynde der regulen, aen halve ofte onvolle woorden.
. Dit heetmen Punctum, ofte Punct, te kennen gevende het slot ende den uytgangh van een geheelen sin, in de materie diemen is schrijvende.
Om nu onderwijs van spellen te doen met de voor-verklaerde Letteren, soo sullen wy hier eerst stellen de Sillaben van klinckers voor Mede-klinckers, als volght.
ab | eb | ib | ob | ub |
am | em | im | om | um |
as | es | is | os | us |
Mede-klinckers voor klinckers.
|
ba | be | bi | bo | bu |
ga | ge | gi | go | gu |
ra | re | ri | ro | ru |
| |
| |
Klinckers tusschen twee Mede-klinckers.
|
bal | bel | bil | bol | bul |
gam | gem | gim | gom | gum |
tas | tes | tis | tos | tus |
Volght soo Vocalen als Consonanten, voor ofte achter gaen.
|
Ab | ba | ca | ac | da | ad | fa | aff | ga | ag |
ha | agh | ia | ai | ka | ak | la | al | ma | am |
na | an | on | no | pa | ap. | | | | |
Qua | que | qui | quo | qu. | | | | | |
Letteren, | Syllaben, | Woorden. |
O n | On | Onse |
s e | se | |
V a | Va | Vader |
d e r | der | |
d i e | die | die |
d a e r | daer | daer |
z ij t | zijt | zijt |
i n | in | in |
d e | de | de |
H e | He | Hemelen |
m e | me | |
l e n | len | |
G e | Ge | Geheylight |
h e y | hey | |
l i g h t | light | |
w e r | wer | |
d e | de | werde |
d ij | dij | |
n e n | nen | dijnen |
N a | Na | |
m e | me | Name. |
| |
| |
Ende alsoo voort, waer uyt nu een on-ervaren Scholier volkomelijck verstaen kan, wat een Syllabe te seggen is.
MErckt nu wel neerstelijck op 't gene hier volght, ende leert de kracht en de resonnantie der letteren, wat een letter doet, oft wat twee letteren doen konnen, wat e ofte ee doet, wat i ofte y ofte ij verschillen, wat o ofte oo voor klanck hebben, ende watmen met u ofte v ofte w spellen kan, als hier volght.
Man |
Maen |
Hannen |
Hanen |
Bas |
Baes |
Van |
Vaen |
Sacken |
Saken |
Billen |
Balen |
Krammen |
Kramen |
Besten |
Beesten |
Heeren |
Herren |
Stercken |
Strecken |
Heft |
Heeft |
Ben |
Been |
Vijf |
Wijf |
Meeren |
Merren |
Bleck |
Bleeck |
Vinden |
Winden |
Pennen |
Penen |
Komen |
Kommen |
Vervullen |
Vervuylen |
Bocken |
Boecken |
Worden |
Woorden |
Knoopen |
Knoppen |
Koopen |
Vloyen |
Vloeyen |
Lot |
Loot |
Huer |
Heur |
Geropen |
Geroepen |
Bort |
Boort |
Hoort |
Hoet |
Stricken |
Strijcken |
Linnen |
Lijnen |
Vaer |
Waer |
Kerssen |
Keerssen |
Billen |
Bijlen |
Wit |
Wijt |
Min |
Mijn |
Bus |
Buys |
Rissen |
Rijssen |
| |
| |
Dies |
Des |
Pooten |
Dueren |
Deuren |
Puyten |
Putten |
Mus |
Muys |
Scheuren |
Schueren |
Schelen |
Schellen |
Stecken |
Steken |
Pijpen |
Piepen |
Penne |
Penne |
Grippen |
Grijpen |
Putten |
Pinnen |
Pijnen |
Merckt wel op 't onderscheyt tusschen V en W, en u, uren, uyl.
|
Veren |
Weren ofte weren |
Vijt |
Wijt |
Vuyl |
Wijl |
en veel meer ander deser ghelijcke.
Merckt hier datmen ph voor een f moet pronunceren.
|
Philippus |
Stephanus |
Zophantas |
Pharao |
Ioseph |
Euphrates |
Philistea |
Philadelphea |
Propheten |
Phariseen |
Teophratus |
Odulphus |
Orthographia |
Philemon |
Philippensen |
Philosophen |
Philosophie |
Theophilactus. |
Hier pronunceertmen t voor een c in de leste Syllabe, als
|
Predicatie |
Gratie |
Excellentie |
Reverentie |
Malitie |
Perfectie |
Excusatie |
Penitentie |
Edifitie |
Sulpitie |
Subjectie |
Correctie. |
Hier pronunceert men de C als K.
|
Cranck |
Coren |
Const |
Comen |
Coopen |
Climmen |
Cruypen |
Crabben |
Calveren. |
| |
| |
Aenmerckt Dochters en Jonge-gesellen,
Dees navolgende namen wel te leeren spellen.
A.
|
ADam |
Abel |
Abraham |
Adriaen |
Alexander |
Aristoteles |
Ambrosius |
Aurelius |
Assenerus |
Achilles |
Aeneas |
Ancelmus |
Adolphus |
Anthonius |
Anna |
Agatha |
Adriana |
Abigael |
Abinadab |
Abia |
Abacuc |
Achaz |
Amos |
Ammon |
Abdias |
Apolonia |
Achim |
Arphard |
Albertus |
Amelis |
Arminius |
Arnoldus |
Assisteert |
Achtervolgende |
Arabische |
Aenvechtinge |
Autentijcke |
Administreren |
Achitophel |
Apostomatie |
Abintestato |
Aenvangende |
Alder volkomenste |
Alder klaerste |
Alder gemeensamelijckste |
Anthropmorphyten |
Athanasy |
Avanceert |
Advysen |
Ambassaet |
Asiaens |
Aparentie |
Assistentie |
Atheisten |
Apostatien |
Apostatijck |
Apostolijck |
Aerts-bisschoppen |
B.
|
Bartholmeus |
Balthasar |
Benedictus |
Bonaventura |
Barnaert |
Boetius |
Boudewijn |
Britus |
Beatrix |
Blancefleur |
Bellona |
Boas |
Benjamin |
Baal |
Balaam |
Banaias |
Barechias |
Barnabas |
Batheul |
Barber |
Ballingschappen |
Bannissementen |
Blamatie |
Beschaemtheyt |
Betrappen |
Bosschen |
Boos-willigheyt |
Beschickinge |
Biecht-vaders |
Bespottende |
| |
| |
Beschuldight |
Beswaringe |
Beklimmende |
Betrachtende |
Bitterheyts |
Boosheyts |
Bourgoignons |
Brandenborgh |
Bellerminus |
Bisschoppen. |
C.
|
Christiaen |
Carolis |
Cornelis |
Clement |
Cleophas |
Coenraet |
Chrisostomus |
Cyprianus |
Catharina |
Cecilia |
Cleopater |
Cassandra |
Cephas |
Crispijn |
Celestina |
Caesar |
Casparus |
Caim |
Cornelia |
Cicero |
Catyvigheyt |
Campioenen |
Conscientien |
Cathones |
Cretische |
Campaignen |
Condemnatie |
Curateurs |
Charitaten |
Concluderen |
Curatie |
Collatie |
Christelijcke |
Catzeneileboge |
Committerende |
Carthago |
Caurtisanen |
Cincius |
Capitolium |
Collusien |
Commissien |
Cheurvorstelijcke |
Commotien |
Castilion |
Constantinopoliaensch |
Canonijcke |
D.
|
David |
Daniel |
Diderick |
Donatus |
Demosthenes |
Diogenes |
Diontsius |
Domitianus |
Debora |
Dianira |
Dalida |
Dina |
Diana |
Damus |
Dammes |
Dorothea |
Datham |
D'alder traegste |
Dienst-maeghden |
Dronckenschap |
Dronckaert |
Dronckersse |
Discipel |
Disciplien |
Discipulen |
Deughtsaemheyt |
Deughtsame |
Deutecum |
Deposanten |
Disponerende |
Desperatie |
Descriptie |
Deelachtigh |
D'admiraliteyt |
D'elementen |
D'exercitie |
D'Israeliten |
D'authoriteyt |
Defferenten |
| |
| |
E.
|
Emanuel |
Esaias |
Ezechiel |
Erasmus |
Euzebius |
Epiphanius |
Everardus |
Eva |
Elisabeth |
Emerentiam |
Elcana |
Eubulus |
Eleazar |
Ezechias |
Eliarim |
Episcopius |
Elnathan |
Ernestus |
Ephraim |
Esau |
Esdras |
Excussionis |
Exceptien |
Executeren |
Executie |
Eurinides |
Euangelium |
Eenighsins |
Exploicter |
Extraordinaris |
Emblemaes |
Exercitien |
Esaurus |
Extimeren |
Eteopische |
Eendrachtelijcken |
Eenparighlijcken |
Eensaemheydt |
Eensamenderhandt. |
F.
|
Franciscus |
Ferdinandus |
Fortunatus |
Felix |
Floris |
Firminus |
Forestus |
Fabiana |
Fulvia |
Flora |
Francina |
Frequenterende |
Fatsoeneren |
Figuren |
Francoische |
Facidia |
Familiarelijcken |
Familiariteyt. |
G.
|
Gabriel |
Gratianus |
Gijsbrecht |
Gregorius |
Gillis |
Geraert |
Govaert |
Genoffele |
Geertruyt |
Gilbertus |
Gideon |
Goliath |
Gecompareert |
Geremonstreert |
Geassisteert |
Geduerende |
Gesamentlijcken |
Getuygenissen |
Gesangen |
Gecorrigeert |
Gementioneert |
Generalijcken |
Ge-examineert |
Gecorrumpeerde |
Geaffectioneerde |
Gecommandeert |
Gereynight |
Graefschappen |
Groeningerlandt |
Geconstitueerde |
Geadmiteert |
Geobidieert |
Gestudeert |
| |
| |
Gelegentheyt |
Geconcipieert |
Godvruchtige |
Genoegelijcke |
Gulsigheyt |
Geinjuceert |
Gepresigeerde |
Geinponeert |
Goetdadigheyt |
Geblameert |
Genatureert |
Geintresseert |
Gecommitteert |
Geloofweerdige |
Griecxsche |
Gerequireert |
Gequalificeerste |
Geresolveert |
Gouvernement |
Gelicentieert |
Gecommuniceert |
Gravamina |
Geavanceert |
Ge-expineert |
Geaccordeert. |
H.
|
Hellas |
Hironimus |
Hugu |
Huybrecht |
Hendrick |
Harman |
Hillebrant |
Holophernes |
Horatius |
Hylarius |
Hector |
Hercules |
Hypermestra |
Hillegont |
Hester |
Helena |
Henoch |
Hiob |
Hooveerdige |
Houwelijcken |
Hechtenisse. |
I.
|
Iesus |
Ioannes |
Iacobus |
Israel |
Iosephus |
Iustinus |
Iustus |
Isaac |
Isocrates |
Isidorus |
Iulius |
Iason |
Iasper |
Isabella |
Iaquemina |
Iudicht |
Iustina |
Iaphet |
Ieremias |
Ieptha |
Ioachim |
Ionathan |
Iosophat |
Inwendigheyt |
Inwendighlijcken |
Inwendigheden |
Italiaensche |
Ioden-genoten |
In groeyt |
Interogatiorium |
Ignorant |
Iustigatie |
Illatie |
Inflammatie |
Imperfectie |
Importineus |
Inthimerende |
Iustitien |
Instructien |
Interessie. |
K.
|
Karolus |
Kilianus |
Krantius |
Klaudianus |
Kommer |
Katharina |
Kassandra |
Kunera |
| |
| |
Klara |
Katyvigheydts |
Klachtiger |
Koninghrijcken |
Krachtigerhandt. |
L.
|
Lucas |
Laurens |
Lazarus |
Lodewijck |
Lambrecht |
Levinus |
Lucretia |
Levia |
Laonandus |
Leonora |
Ledia |
Loth |
Lasteraer |
Lasterlijcker |
Luxurieusheydt |
Leckerlijcken |
Langhst levenden |
Lanterfanten |
Lacedomonien |
Lichtveerdigheydt |
Lijdsaemheydt |
Licentiatie. |
M.
|
Mattheus |
Marcus |
Michiel |
Maximiliaen |
Melchior |
Melchizedech |
Metridatus |
Mardocheus |
Milindus |
Martinus |
Melis |
Martha |
Mydas |
Maria |
Margrieta |
Mephiboseth |
Moses |
Magdalena |
Miserabelick |
Maggelanica |
Muyttinge |
Midde-weeghs |
Monstreren |
Medoogende |
Mommorancy |
Maerschalck. |
N.
|
Niclaes |
Nicodemus |
Nebuchodonosor |
Nestor |
Nicanor |
Nynus |
Neander |
Neptunus |
Narciscus |
Niobe |
Nathaniel |
Nanasso |
Nathan |
Nakomelingen |
Neder-duytsche |
Naziansent |
Na-roepinge |
Nimmermeer |
Negotieren |
Neer legginge. |
O.
|
Octavianus |
Odulphus |
Olivier |
Otto |
Oononia |
Olympias |
Octavia |
Ozni |
Oseas |
Oseam |
Onstraffelijckheydt |
Onderscheydende |
Ongeschicktelijckheydt |
Onmanierlijckheydt |
Onachtsaemheyt |
Ongeveynsdigheydt |
| |
| |
Onuytputtelijck |
Onversoenlijckheyt. |
P.
|
Petrus |
Paulus |
Philippus |
Pontiaen |
Patricus |
Pantagruel |
Pythagoras |
Paulina |
Piconelle |
Penolope |
Ptholomeus |
Plutarchus |
Phares |
Philosophelijck |
Propiteyt |
Presuponeren |
Pegrumagie |
Perfectie |
Predestinatie |
Paraliponeum |
Proportoneren. |
Q.
|
Quintianus |
Quadratus |
Quierus |
Quincius |
Quitimus |
Quartillia |
Quinctiana |
Qualiteyten |
Quantiteyten |
Questieuse |
Quaet willigheyt |
Qualijch spreken |
Qauet geselschap. |
R.
|
Rodolphus |
Ronzovius |
Rochus |
Rombrecht |
Reynier |
Roelant |
Raphel |
Rofsetus |
Richart |
Rebecca |
Rachel |
Raguel |
Ruth |
Reverentelicken |
Renuncierende |
Reclamatie |
Rechtveerdigheyt |
Residerende. |
S.
|
Salomon |
Sampson |
Sebastiaen |
Samuel |
Symon |
Silvester |
Socrates |
Sapho |
Susanna |
Sandrijn |
Sulpitia |
Sara |
Sedechias |
Sacraficie |
Subtijlheyt |
Subsigneren |
Silentium |
Saffaraen. |
T.
|
Thomas |
Theophilatius |
Tertulianus |
Theophrastus |
Theodorus |
Titus |
Thimotheus |
Theophilus |
Tantalus |
Tubal |
Tyberius |
Tula |
Tatia |
Tisiphont |
Thamar |
Tobias. |
V.
|
Vergilius |
Vrederick |
Valentijn |
| |
| |
Vespasianus |
Valerius |
Urbanus |
Urias |
Veronica |
Venus |
Urssula |
Vasthi |
Uriel. |
W.
|
Willem |
Wynant |
Wouter |
Wencellaus |
Walraven |
Walborcht |
Waldama |
Willemyna. |
X.
|
Xenophon |
Xantes |
Xerres |
Xenocrates |
Xalverius |
Xenophontes |
Xantippe. |
Y.
|
Ystlebius |
Yperius |
Ymenius |
Ysbrant |
Yda |
Ypsiphile. |
Z.
|
Zacharias |
Zacheus |
Zeon |
Zophitus |
Zenobius |
Zebedeus |
Zilpa. |
Verscheyden Ampten ofte Ambachten.
|
Boeck-Drucker |
Boeck-Binder |
Boeck-verkooper |
Backer |
Brouwer |
Bier-steker |
Medecijn |
Chirurgijn |
Apoteker |
Quacksalver |
Schrijn-wercker |
Timmerman |
Gout-smit |
Zilver-smit |
Iuwelier |
Diamant-snijder |
Steen-slijper |
Goud-slager |
Beeld-snijder |
Figuer-snijder |
Munt-meester |
Zeyl-maker |
Scherm-meester |
Schrijver |
Schoen-maecker |
Schilder |
Schipper |
Schalie-decker |
Steen-houwer |
Sweert-veger |
Zeep-sieder |
Sadel-maker |
Hovenier |
Kassier |
Kruydenier |
Vettewarier |
Valckenier |
Herbergier |
Fynancier |
Poortier |
Metselaer |
Zeyl-drager |
Messe-maker |
Hoede-maker |
Naelde-maker |
Bril-maker |
Pluym-strijcker |
Busschieter |
Kleer-maker |
Land-meter |
Tinne-gieter |
| |
| |
Kramer |
Visscher |
Ketel-boeter |
Ros-tuysscher |
Lijn-drayer |
Vlees-houwer |
Nayer |
Wever |
Gareel-maker. |
Namen der seventhien Provintien.
|
Gelderlant |
Lutzenburgh |
Vlaenderen |
Limborgh |
Artoys |
Brabant |
Henegouwe |
Hollandt |
Zeelant |
Namen |
Zutphen |
Vlaerdingen |
Groeningen |
Mecchelen |
Over-Yssel |
Uytrecht |
Vrieslant. |
Namen van sommige Rijcken en Landen.
|
Engelant |
Duytslant |
Vranckrijck |
Italien |
Spangien |
Oostenrijck |
Dalslant |
Noorwegen |
Egypten |
Lombardyen |
Hongaryen |
Barbaryen |
Turckyen |
Arabien |
Mesopotanien |
Deenmarcken |
Sweden |
Bohemen |
Pruyssen |
Polen |
Westphalen. |
Sommige vermaerde Steden.
|
Ierusalem |
Bethlehem |
Nazareth |
Constantinopolen |
Roomen |
Venetien |
Milanen |
Neurenburgh |
Straesborgh |
Franckfoort |
Parijs |
Keulen |
Basel |
Danswijck |
Aken |
Luyck |
Antwerpen |
Nimwegen |
Middelburgh |
Haerlem |
Brussel |
Leeuwaerden |
Amstelredam |
Rotterdam |
Dordrecht |
Alckmaer |
| |
| |
Staveren |
Gent |
Brugge |
Mecchelen |
Leuven |
Breda. |
De Namen der seven vrye Konsten.
|
Grammatica |
Dialectica |
Retorica |
Musica |
Arithmetica |
Geometrica |
Astronomia. |
De seven dagen der Weke.
|
Sondagh |
Maendagh |
Dingsdagh |
Woensdagh |
Donderdagh |
Vrydagh |
Saterdagh. |
De seven Planeten.
|
Saturnus |
Iupiter |
Mars |
Sol |
Venus |
Marcurius |
Luna. |
| |
De seven Metalen.
Goud, Silver, Yser, Koper, Tin, Loot, Quic-silver.
| |
De vier Getijden deses Iaers.
Lenten, Somer, Herfst, Winter.
| |
Namen der vier Euangelisten.
Mattheus, Marcus, Lucas, Ioannes.
| |
De vier Winden der Werelt.
Oost, West, Zuyd, Noord.
| |
De vier Deelen der Werelt.
Europa, Asia, Africa, America.
| |
| |
| |
De vier Revieren des Paradijs.
Nilus, Phison, Euphrates, Tigris.
De vier Complexien des Menschen.
|
Sangunis |
Flegmaticus |
Colericus |
Melancolius. |
De twaelf Maenden des Iaers.
|
Ianuarius |
Februarius |
Martius |
Aprillis |
Mayus |
Iunius |
Iulius |
Augustus |
September |
October |
November |
December. |
De twaelf Tekenen vanden Zodiack.
|
Aries |
Taurus |
Gemeni |
Cancer |
Leo |
Virgo |
Libra |
Scorpio |
Sagittarius |
Capricornus |
Aquarius |
Pisces. |
Volgen sommige Ambachten, met 't gene sy hanteren.
De Backers Backen.
|
Terwen-broot |
Roggen-broot |
Witte-broot |
Weggen |
Koecken |
Krakelingen |
Van Meel |
Van Bloem |
Met Gruys |
Met Gest |
Met Water |
Met Melck, Etc. |
De Brouwers Brouwen
|
Pharao |
Israel |
Meuselaer |
Valle |
Kuyse |
Van Koren |
Van Mout |
Van Hoppe |
Van Water, Etc. |
De Visschers vangen
|
Haringh |
Salm |
Elft |
Schelvisch |
Cabbeljau |
Steur |
Snoeck |
Palingh |
Ael |
| |
| |
Schollen |
Botten |
Karper |
Baers |
Braessem |
Bley |
Blieck |
Louwe |
Voorn |
Spieringh |
Bonites |
Vliegende-visch |
Bruyn-visch |
Tonijn |
Haeyen |
As-haeyen |
Speer-haeyen |
Poonen |
Mackreel |
Snepen |
Walvis |
Doradus |
Mosselen |
Oesteren |
Kreeften |
Krabben |
Garnaer. |
De Vogelaer stelt sijn net na de
|
Swanen |
Kranen |
Gansen |
Eynde |
Teylingen |
Oyevaers |
Putooren |
Kiecken-dieven |
Ravens |
Exteren |
Meyrlen |
Spreewen |
Quackelen |
Koeckoecx |
Kivitten |
Nachtegalen |
Musschen |
Vincken |
Duyven |
Papegaeyen |
Swaluwen. |
De Schippers varen met
|
Schepen |
Schuyten |
Karveels |
Heuden |
Hulcken |
Pleyten |
Pynassen |
Galeyen |
Vlie-boots. |
De Smit Spreeckt van
|
Yser |
Kolen |
Aembeelt |
Speer-haeck |
Hamer |
Tange |
Blaesbalcken |
Gout-beytels |
Deurslagen. |
De Schoen-maker maeckt Schoenen.
|
Muylen |
Pantoffelen |
Laersen |
Stevels |
Van Leer |
Van Korck |
Met Hers |
Met pick |
Met Garen |
Met Borstelen. |
| |
| |
Den Vleesch-houder slacht en slaet.
|
Ossen |
Koeyen |
Kalveren |
Stieren |
Verckens |
Schapen |
Rammen |
Hamelen |
Lammeren |
Bocken |
Geyten |
Oyen. |
De Iager jaeght
|
Harten |
HindenHasen |
Konijnen |
Vossen |
Wolven |
Kemels |
Beyren |
Schapen |
Lupaerts |
Panthers |
Tygers |
Eenhorens |
Oliphanten |
Denen |
Buffels |
Ezels |
Simmen |
Apen |
Meer-katten |
Otters. |
De Vette-warier verkoopt
|
Mostaert |
Eyeren |
Olye |
Boter |
Kaes |
Speck |
Azijn |
Sout |
Keerssen |
Seepe |
Potten |
Panne. |
De Kramers loopen met
|
Messen |
Nestelen |
Riemen |
Hant-schoenen |
Fransen, Haken |
Kammen |
Spellen |
Naelden |
Kouse-banden |
Tasschen |
Spiegels |
Lint, Ringen |
Rijgh-snoeren |
Aentreckers |
Brillen. |
De Linnen-naeyster maeckt
|
Hemden |
Kragen |
Lobben |
Hals-doecken |
Neus-doecken |
Doeck-huyven |
Mutsen |
Bandekens |
Slaep-lakens |
Servetten |
Tafel-lakens |
Poveretten. |
Tot den Laken-verkooper is Laken van verscheyden Verven, te weten:
|
Wit |
Swart |
Roodt |
| |
| |
Geel |
Groen |
Blau |
Licht |
Doncker |
Bruyn |
Bleeck |
Asch-graeu |
Schapen-graeu |
Ganse-groen |
Violet |
Schaerlaken |
Sangrijn |
Paers |
Purper |
Sammet |
Schali-blaeu |
Papegey-groen. |
In den Zijden-winckel is te koop
|
Fluweel |
Zijde |
Armozijn |
Tassa flortee |
Cammelotte |
Saeye |
Trijp |
Weerschijn |
Bombazijn |
Fusteyn |
Lampher |
Burkrael |
Koorden |
Knoopen |
Quispelen |
Knoopen van |
Alle soorten. |
De Timmer-man maeckt Huysen van
|
Eycken-hout |
Esschen-hout |
Wilgen-hout |
Elsen-hout |
Ypen-hout |
Linden-hout |
Werven-hout |
Bercken-hout |
Abelen-hout |
Popelieren |
Appel-boomen |
Beucken-hout |
Pere-boomen |
Pruym-boomen |
Waegh-boomen |
Klater-boomen |
Vuyl-boomen. |
De Maeldenier verkoopt
|
Bylen |
Sagen |
Boren |
Avegaers |
Schaven |
Beytels |
Spijker-boren |
Dissels |
Vylen |
Nijp-tangen |
Snij-messen |
Passers |
Knip-scheeren |
Ketenen |
Nagelen |
Spijckers |
Hamers. |
Bij den Graen-verkoopers vintmen
|
Tarwe, Rogge |
Gerste |
Haver |
Boonen |
Erwete |
Boeckweyt |
Spelte |
Meede |
Meedt. |
| |
| |
Den Boerman, Bouman, Huysman Ackerman, ofte Lantman, geneert hem met
|
Paerden |
Koeyen |
Ossen |
Schapen |
Verkens |
Kalveren. |
Hy Bouwt met
|
Ploegen |
Eggen |
Wagenen |
Karren |
Sleden |
Schuppen |
Spaeyen |
Hy Saeyt |
Hy Maeyt |
Hy Hoyt |
Hy Ryt |
Hy Dorst |
Hy Want. |
Hy Draeft |
Hy Loopt |
Hy Slaeft |
Hy Wint |
Met leet |
Sijn broot |
In 't sweet. |
Tot ten Hovenier en Fruytier suldy vinde
|
Appelen |
Peren |
Noten |
Kerssen |
Kriecken |
Pruymen |
Vygen |
Kastanien |
Haese-noten |
Persingen |
Druyven |
Moerbesien |
Aerd-besien |
Radijs |
Bete |
Latouwe |
Benckel |
Ajuyn |
Poreye |
Petercelie |
Savie |
Mispelen |
Que-appelen |
Rapen |
Pastenaken |
Koolen, Peen |
Loock. |
In de Munte slaetmen
|
Kroonen |
Ducaten |
Angelotten |
Roosenobels |
Goude-vliesen |
Goude Leeuwen |
Pistoletten |
Kruysaten |
Daelders |
Guldens |
Realen |
Snaphanen |
Vliegers |
Krabbelaers |
Schellingen |
Stooters |
Vier-ysers |
Stuyvers |
Blancken |
Grootjes |
Oortjes |
Duyten |
Penningen |
Mijten, Etc. |
| |
| |
Alsser Scholieren zijn (oude ofte jonge) die de Hooft Letteren niet wel maecken en konnen, die sal men in Papier schrijven eenige van dese volgende A B C, soo leeren sy gemeyne Letteren, de Capitalen en oock wel spellen al t' samen.
Adam, Balthasar, Christiaen, David, Ezechiel, Felix, Gabriel, Hieronimus, Iacobus, Krantius Lucas, Melchior, Nicodemus, Octaviaen, Philips, Quintiaen, Ranzovius, Salomon, Tubal, Urias, Wilhelm, Xenophon, Ysidoris, Zenobius
Abraham, Bartolomeus, Crispijn, Daniel, Epiphanius, Fredrick, Gregorius, Hilarius, Ioannes, Karolus, Ludovicus, Mattheus, Leander, Otto, Petrus, Quiris, Rossetus, Samson, Theophrastus, Urbanus, Wencelaus Xexxes, Ysocratus, Zeon.
Adriaen, Barnaert, Cornelis, Dirck, Evert, Frans, Govert, Harmen, Ioris, Kommer, Lambrecht, Melis, Niclaes, Olfert, Pouwels, Querijn, Rombrecht, Symon, Thomas, Valentijn, Wouter, Xantes, Ysbrant, Zacheus.
Ambrosius, Boudewijn, Cleophas, Demosthenes, Euzebius, Floris, Gijsbert, Hugo, Iulius, Kilianus, Livius, Milenus, Nicanor, Olivier, Pontiaen, Quadratus, Roelandt, Sebastiaen, Theodorus, Valerius, Wybrandus, Xenocrates, Yslebius, Zebedeus.
Aristoteles, Benedictus, Clement, Diogenes, Erasmus, Fortunatus, Gerardus, Hubertus, Iosephus, Pythagoras, Quintilianus, Raymondus, Socrates, Tartulius, Virgilius, Willebordus, Xalverius, Yperius, Zacharias.
| |
Vrouwen namen.
Apolonia, Barbara, Catharina, Dianiro, Elisa- | |
| |
beth, Fabiona, Geertruyt, Helena, Iustina, Kunera, Leonora, Margriete, Niobe, Oda, Petronella, Quinctia, Rebecca, Sandrijn, Tatia, Veronica, Waldamia, Xantippe, Ypegenia, Zilpa.
|
|