De kleine pligten (4 delen)

CXLIV. Brief.
De heer Willem P. aan mevrouw de Wed. R.

Amsterdam, 28 Junij 1815.

Het inleggende briefje, onvoorzigtiglijk door de jonge Mevr. S. aan emilia gezonden, is dat, welks inhoud op mijne zuster den betreurenswaardigsten invloed gehad heeft, gelijk Mevrouw van L. u heeft gemeld. Bij hetgeen deze laatstgenoemde u schreef, heb ik maar weinig te voegen. Den 25 kwam de knecht van mijn' broeder van Brussel hier aan; hij bevestigde de noodlottige tijding van fredrik's dood, en zeide, bij de begraving van het lijk tegenwoordig te zijn geweest. Wij vonden niet noodig emilia

[p. 328]

dit te zeggen, want zij was van de droevige waarheid reeds genoeg overtuigd. Zij bleef op den gemelden dag stil, wel nu en dan binnensmonds sprekende, als of zij bad; wel nu en dan meer hoorbaar den naam van fredrik noemende, maar over het algemeen zoo rustig, dat wij ons, zelfs tegen het gevoelen van den dokter aan, met eenige hoop begonnen te vleijen. Dit duurde zoo voort tot omstreeks acht ure des avonds; toen vraagde zij iets te drinken, karolina gaf het haar, terwijl D. en mijne vrouw en ik bij haar bed stonden. Zij rigtte zich met onze hulp een weinig op, nam het kopje met eigene handen aan en dronk het ledig. Daarop zag zij ons alle beurtelings vriendelijk aan, en legde zich neder. Alles bleef weder stil, een kwartier misschien daar na, hoorden wij haar een paar malen flaauwelijk zuchten - wij openden de gordijnen van het ledekant - en zagen, dat zij ontslapen was. - Verwacht nu niet van mij, Mevrouw, dat ik u het toen volgende treurtooneel afschetse, en u een denkbeeld trachte te geven van onzer aller smart. Gij de hartvriendin van de dierbare overledene hebt haar in al hare waarde gekend, gij zult dus wel begrijpen wat ik lijde, nu ik te gelijk bij haar graf en bij dat van mijnen broeder ween. Haar man is troosteloos, zoo ook karolina, ik moet alles beredden wat er te doen valt - God weet hoe mij die droeve bemoeljingen het hart verscheuren. Heden avond is het stoffelijk overblijfsel van mijne onvergetelijke zuster in de doodkist ge-

[p. 329]

plaatst. O hare ziel is zeker reeds bij God! In haar sterven heeft zij het zegel gedrukt op alle de deugden die zij in haar leven aan den dag gelegd had. Eens slechts daar zij ijlende was, heeft zij den naam uitgesproken van den man, wiens beeld zeker nooit uit hare gedachten geweken is; maar naar wien zij, haar zelve grootmoedig beheerschende, nimmer gevraagd heeft. Zij is dan ook ten grave gedaald zonder te weten wat hij mij laatst heeft geschreven. Bij gelegenheid zal ik u dat eens mededeelen, maar ik vond tot de rust van mijne zuster beter, haar onkundig te dien opzigte te laten. Dat hij haar echter altijd dierbaar gebleven is heeft zij bewezen, door in een klein papiertje een lokje van haar hair te wikkelen en daar op te schrijven: Aan hem. Dit papiertje heb ik in een ander aan mijn adres gevonden in hare cassette van welke zij mij weinig dagen voor haar overlijden den sleutel gaf, zeggende: ‘Open het kistje na mijnen dood, en doe, wat gij ligt zult begrijpen, dat ik u verzoek te doen.’ Trouwens zij heeft niemand van hare oude bekenden vergeten, ook aan kaatje wilkes heeft zij gedacht. Voor u, dit verstaat zich, ligt behalve de Pendule, welke ik weet dat uw eigendom moet worden, eene gedachtenis gereed. Kalm en gelaten haar naderend einde voorziende, heeft zij allerlei dingen beschikt en bezorgd, en met de beste orde en grootste naauwkeurigheid hare maatregelen zoodanig genomen, dat wij gemakkelijk hare uiterste verlangens kunnen ten uitvoer brengen. Lang heeft zij voor ons haar ligchaams-

[p. 330]

lijden verborgen, en zij is ontslapen, met een vertrouwen op God en haren Heiland, waaraan wij alleen kunnen toeschrijven, dat zij zoo weinig over het verlies van fredrik geklaagd heeft. Thans ligt zij met een opgeruimd gelaat daar neder, als ware zij in een' gerusten slaap! Dan o God! het is de eeuwige rust die zij is ingegaan! - Nog éénmaal slechts zal ik hare verstijfde trekken kunnen aanschouwen, en dan zal ons van die dierbare niets dan de onuitwischbare gedachtenis en het voorbeeld van algemeene pligtsbetrachting, zelfs in dingen, die dikwijls als kleinigheden aangezien worden, overblijven. - Mijne tranen bedwelmen mijn gezigt, depen valt mij uit de bevende hand. - Vaarwel, gij die mijne emilia zoo lief hadt, en treur met haren diep bedroefden broeder

Uw' Dw. Dienaar

willem P.

einde van het vierde en allerlaatste deel.