Geschiedkundige kronijk en beschrijving van de stad Sneek

[p. 1]

Inleiding.

De naam Sneek, of in de oud Vriesche taal Snits, is volgens het gevoelen van Hamconius, afgeleid van het woord Snein, ^* welke benaming nog heden in die zelfde taal aan den Zondag wordt gegeven, waaruit het denkbeeld ontstaan is, dat men dezelve ontleend heeft van de Zon, omdat de oude volken, vòòr de kennis van den Godsdienst, haar welligt als hunne Godheid vereerden. De stadbewoners gebruikten in plaats van de letters ts achter dit woord, alleen de letter k, hetgeen door tijdsverloop en veranderd spraakgebruik aanleiding gegeven heeft, om haar met den naam Sneek te benoemen, zoo als zij dan ook nog heden bekend is. Anderen zijn van meening, dat de naam Sneek afgeleid is van snede of scheidingssnede. Het is bekend, dat de Provincie Vriesland, onderscheidene veranderingen ondergaan heeft, daar aan hare eene zijde veel lands is weggespoeld, maar ook aan de andere zijde door aanslijking weder veel aangewonnen is. De stad Sneek, zoude dan volgens deze meening, de plaats eener zekere scheidingsstreek of doorsnede zijn geweest, en van daar haren naam ontleend hebben, welke

* In zijne Frisica, pag. 97 en 98.

[p. 2]

gissing niet geheel onwaarschijnlijk is, wanneer men bedenkt, dat 15 of 16 jaar na het begin van onze jaartelling, de rivier de Boorn of het Boerdiep, omtrent op of bij dezelfde plaats, waar deze stad gelegen is, heenliep, welke stroom door de Romeinsche Scheeps-armade, onder Germanicus nog is bevaren, terwijl bij hoog water daaromtrent al het land overstroomd werd. ^*

Deze stad is gelegen in de Provincie Vriesland, tusschen het Vlie en de Lauwers, in het kwartier Westergo, op de hoogte van nagenoeg 53 graad noorderbreedte, en 4 uren gaans ten zuid-westen van de hoofdstad Leeuwarden, op eenen lagen moerassigen grond. De tijd van haren eersten aanleg optegeven is onmogelijk, alzoo de geschiedenis daarvan geene genoegzame zekerheid geeft, zoo veel weet men, dat zij van een klein begin, in grootte en welvaart zeer heeft toegenomen, zoodat men haar nu onder de meest welvarende steden van Vriesland, mag rangschikken. ^†

* Zie C.S. beschrijving van Vriesland, tusschen het Vlie en de Lauwers, pag. 8.

† Zie Winsemius, beschrijving van Sneek, als ook, Oudheden van Vriesland, pag. 52.