554.
Veel zaken van hoog gewicht hebben slechts een negatief bestaan.
Gezondheid is absentie van kwalen. Reinheid, absentie van vuil. Onschuld,
absentie van het booze. Zoo ook is vryheid: absentie van dwang. Vrye
Study: absentie van belemmering in 't nasporen van de waarheid.
Indien wy ons voorstellen dat iemand onzer zich naar-buiten zou
begeven om te onderzoeken of het regent, zou 't van weinig waarheidszin
getuigen, hem a priori optedragen terug-tekeeren met het antwoord:
‘ja, het mot 'n beetje’ of: volstrekt niet, de
lucht is helder.’ Wanneer het ons inderdaad om waarheid te doen is,
behooren wy aftewachten, niet voorteschryven, welk antwoord de
naar-buiten gezonden persoon ons brengen zal.
Doch er is meer. We mogen hem niet beletten de hem opgelegde
taak te volbrengen, door hem vasttehouden, en alzoo het onderzoek onmogelyk te
maken. Last tot onderzoek met verhindering van onderzoek, is even
dwaas als... zekere theologien die aan geblinddoekten het ‘onderzoekt
de schriften’ toeroepen.
En eindelyk is het van belang, wanneer 't ons inderdaad