Volledige werken. Deel 24. Brieven en dokumenten uit het jaar 1887. Nagekomen brieven en dokumenten uit de jaren 1839-1886
(1995)– Multatuli–
Auteursrechtelijk beschermd
[pagina 361]
| |
Brieven zonder oorspronkelijkheid.Clarens, 6 Maart '87. Vóór enkele weken schreef ik, dat onze denkbeelden over de geslachtsbetrekkingen leiden tot huichelarij. Het doodbericht van Multatuli voerde mij tijdelijk van mijn weg. Zijn haat tegen die ondeugd, een, ‘maatschappelijke instelling’ van Nederland, gelijk van Engeland, brengt mij er weder op terug. Men vindt zijn afkeer uitgedrukt op menige zijner bladzijden. Zijn denkbeelden zouden, geloof ik, veel rijker vrucht dragen, zoo de Maatschappij Elzevier zijne geschriften uitgaf in zeer kleine bundels, elk toegankelijk voor de platte beurzen en elk slechts één onderwerp behandelende: Wijsbegeerte, Zedeleer, Natuurkennis, Onderwijs, Kunst, Maatschappelijk Vraagstuk, Staatkunde, Woutertje, Moderne Theologie, enz. enz. Nu valt zijn zaad meestal op een rots. Onze zoogenaamd ‘fezoendelijke’ jongelingen zijn op hun zestiende jaar Multatulisten, maar op hun veertigste makelaars in koffie, advocaten, ‘geachte sprekers,’ ambtenaren, dus Droogstoppels, Kopperlith's, Wawelaars's, Kappelui, dank zij de omgeving en de lessen van onze hartelooze, bijziende hoogleeraren in wijsbegeerte, staathuishoudkunde, enz. Multatuli's denkbeelden vonden de warmste behartiging onder de mingegoeden. Ik weet Multatuli niet beter te huldigen dan door aan de hand der Débats te wijzen op een moedig Engelschman, die onlangs in zijn geest schreef. Sidney Whitman deed het licht zien aan zijn boek Conventional Cant, its results and remedy. (....) |
|