Volledige werken. Deel 24. Brieven en dokumenten uit het jaar 1887. Nagekomen brieven en dokumenten uit de jaren 1839-1886
(1995)– Multatuli–
Auteursrechtelijk beschermdWaarvoor heeft hij geleefd? door C. v.d. Zeyde.(....) Waarvoor heeft hij geleefd? Waarvoor is hij gestorven? - De beide vragen zijn synoniem. | |
[pagina 313]
| |
Heeft hij geleefd voor wereldroem, voor het scheppen van een naam, die door de bazuin van de Faam tot ver over de grenzen van zijn land zou gedragen worden? Heeft hij in de wereldtalen, die hij kende, als de musicus zijn instrument, zijn ideeën vertaald of overgeschreven? Heeft hij gevleid om aangebeden te worden? Zou men het hem ten kwade duiden, wanneer hij, als zoovelen, waardeering gezocht had - of hij ze gevonden zou hebben?! - bij den nabuur en den vreemde? Neen - hier, hier op eigen grond, zag hij kankerende zwammen en paddestoelen, die den frisschen, gezonden plantengroei van het beperkte maar zoo geliefde nationaal leven bedreigden, verstikten en bedierven. Hier, op eigen grond, nieuw gezond leven wekken, zijn land en volk door recht en waarheid gelukkig maken, dat was zijn levenstaak. Hij, die als een kind met kinderen kon spelen, hij was te groot om naar wereldberoemdheid te streven. Hij, die zijn grootste en innigste genoegen in den huiselijken kring vond, hij bracht dat ten offer aan hetgeen hij zich als plicht had opgelegd. Voor dien plicht heeft hij geleefd, voor dien plicht heeft hij zijn leven ten offer gebracht. Daarvoor heeft hij de muren van gezag en vooroordeelen omgeworpen, een zee van frissche levenswekkende gedachten over het land doen stroomen, de leugen vervolgd en overal licht ontstoken. De leugen kromp in haar schuilhoek terug. De lucht werd helder en de nevelen bedekten niet meer den horizon bij het rijzen van den Nieuwen Dag! Wie vraagt nog, ‘waarvoor heeft hij geleefd?’
OM NIET TE STERVEN! |
|