Volledige werken. Deel 23. Brieven en dokumenten uit de jaren 1884-1886

[9 mei 1886
Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli]

9 mei 1886

Brief van S.E.W. Roorda van Eysinga aan Multatuli. Twee enkele velletjes postpapier, waarvan blz. 1-3 en 4 (⅚) beschreven. (M.M.)

[p. 590]

Clarens, 9/V'86

Beste Dekker, Eergisteren ontving ik een brief van Spaink, secretaris van den Dageraad, die U doet verzoeken vóór 1 Juni een opstel aan dat tijdschrift te willen geven, daar 't op omkantelen staat. De luî maken fausse route door oorspronklijke bijdragen te willen. De oorspronklijkheid der meeste Hollanders is weinig verkwikkend. Nu, ik heb mij van mijn opdracht gekweten, maar Sp. geantwoord dat ik weinig hoop heb.

Gisteren bracht van Kesteren's ‘Indische Gids’^1. mij een vuil artikel van Mr. Piepers^2. tegen v.d. Kemp^3. als Multatulist. Ook gij krijgt er van langs. Gij zijt een ‘sociaal-demokraat’, een ‘volksverleider’, een schelder op ‘wetenschap, vooral op de juristen en Theologen’!! De man heeft geen zelfgevoel. Hij noemt vdK. een verachtelijk misdadiger uit een vuile buurt, maar wijdt hem 40 bladzijden. Hij verdedigt dit gedrag met een citaat, een beroep op zekeren Meneer Gildemeister, die in de Deutsche Rundschau schreef over hoffelijkheid. Hoe eergevoelig! Hij vindt dat vdK. zedelijke verplichtingen heeft als leeraar aan het Gymnasium Willem III, maar beseft niets van zijn plicht als lid van 't hoogste Gerechtshof. En dan kletst men over prestige, hoog houden van het gezag, enz. Ik zal hem Vrijdag afmaken.

Ook gij zult wel in Juni, na den rijstoogst, een oproer op Java verwachten. Als de toestand niet zoo treurig was, zoudt Gij moeten juichen over de juistheid uwer voorspelling: ‘Bij Atjeh begint de nederlaag!’

Mijn vrouwtje blijft dapper, maar zwak. Mijn oudste dochter ging deze week als secondante en pensionnaire naar de kostschool te Marmand benoorden Lausanne. Zij kost mij nu dus bijna niets meer dan kleêren en zakgeld. Mijn 15 jarige Henri is aan de école industrielle te Lausanne N^o. 1 Hij werd toegelaten ofschoon hij 2 jaren beneden den reglem. leeftijd was, wegens zijn belle intelligence en zijn mathem. kundigheden. In April '85 had ik geen geld en Versluys kon 't niet leenen, zeî hij. In Aug. zond ik H. - 31 Sept.

1. v. Kesteren: Carel E. van Kesteren (1837-1917), journalist in Ned.-Indië en oprichter van De Indische Gids.

2. Piepers: M.C. Piepers (1817-1908), jurist en Indisch publicist, fel bestrijder van Multatuli. Zie mei 1886, blz. 585.

3. v.d. Kemp: Pieter H. van der Kemp (1845-1925), ambtenaar bij de Indische dienst en auteur van talrijke politieke geschriften.

[p. 591]

had hij alles ingehaald. 15 April jl. ging hij als N^o. 1 tot een hoogere klasse over, en had een prijs van fr. 25 (Onésime Reclus,^4. La Terre à vol d'oiseau) voor wis- en scheik. Ik ben dus recht gelukkig.

Mijn 15 jarig kleindochtertje sukkelt helaas! aan de naweeën van een tyfeuse koorts en het wegblijven der puberteit, maar is steeds ons zonnestraaltje.

Mijn 4 kleinsten zijn prachtige engeltjes.

Mijn oudste zoon lijdt meer of min door de koffiziekte en krizis, maar is toch gelukkig in vergelijking van anderen.

Hoe gaat het u drieën? Schrijf maar een kaart! Hoe is 't met uw asthma? Zijt Gij overigens gezond? Ook ik begin beu te worden van 't vruchteloos schrijven (sinds 42 jaren) tegen die vaatdoeken van Hollanders.

Vaarwel! Zijt alle drie hartelijk van ons omhelsd of de hand gedrukt.

Uw vriend RvE

Huet zal weinig regrets nalaten, want hij had weinig hart. Maar toch is zijn dood een groote leêgte in onze letteren.

4. Onésime Reclus: (1837-1918) broer van de beroemde Elisée Reclus, zelf eveneens geograaf, auteur van het genoemde: De Aarde in vogelvlucht (fr.)