Volledige werken. Deel 23. Brieven en dokumenten uit de jaren 1884-1886

[1 december 1885
Kroniek van W. Kloos in De Nieuwe Gids]

1 december 1885

‘Literaire Kroniek’ van Willem Kloos in De Nieuwe Gids, 1^ste jaargang, nr. 2, blz. 314 e.v. (Fotokopie M.M.) Fragment.

(....)

Maar éen ding heeft zij^1. op de roemrijke afgestorvene^2. vooruit:

1. zij: de generatie van 1880.

2. afgestorvene: de generatie van 1840; met name Potgieter en Beets.

[p. 505]

achter en boven haar staat de reuzenfiguur van Douwes Dekker, wiens woorden zestien jaren lang als een moker rondvlogen door ons literair en politiek en maatschappelijk leven, sarrend of dreigend, kneuzend of verpletterend, om dan terug te keeren in de hand des dondergods, die hem thans voor goed ter zijde schijnt gelegd te hebben. Multatuli, de onfeilbare artist, die de kunst minacht, de beeldstormer, die, al verdelgende, zichzelven een duurzaam monument heeft gesticht, weet zelf niet wat een invloed de vrijheid van zijn oordeel en de scherpte van zijn kritiek hebben gehad, ook daar waar hij ze het minste verwacht: in het tot stand komen dezer voor alles artistieke en psychologische periode onzer literatuur.

(....)