Volledige werken. Deel 22. Brieven en dokumenten uit de jaren 1882-1883

[p. 246]

[7 mei 1882
Brief van Mimi aan G.C. de Haas-Hanau]

7 mei 1882

Brief van Mimi aan mevr. G.C. de Haas-Hanau. Twee dubbele velletjes postpapier, waarvan blz. 1-6 en 7(⅘) beschreven. (M.M.)

Nieder Ingelheim 7 Mei 1882.

Lieve Lina! Uw hartelyke goede brief was ons recht aangenaam. Het is waar ook zonder dat ge 't zegt weten wy hoe hartelyk ge dek genegen zyt en hoe ge in den geest party trekt voor hem tegen zyn vyanden en belasteraars. Oef! Wat is deze huldeblyk-tyd weer ryk geweest aan emoties. Eerst het vreezend weifelen tusschen al of niet goedkeuren van 't plan, later een periode van hoop en opgewektheid vooral door de herhaalde berichten dat de zaak goed ging, daarna de aanvallen in de bladen en de... verdedigende stukken, zelden minder pynlyk dan de aanval. Het stuk van Versluys in 't Handelsbl^1. was heel goed. Ik kan me niet denken dat iemand de vuile aantygingen van dat blad beter had kunnen beantwoorden. Nu ja, lieve, maar ik behoef U niet te zeggen hoe zulke besprekingen dek wonden, voor en tegen beide. Weetje met welke stukken dek het meest ingenomen was? Met die uit den Hervorming, Kerkelyke Courant, de Tyd en Maasbode. Ze beschuldigden hem daarin de godsdienst onttroond te hebben. Uit zulke stukken bleek het meest zyn beteekenis, het was een mooi getuigenis uit het vyandelyke kamp. - En nu naderen wy de sluiting van de zaak. Oef, en nog eens: Oef! Lieve Lina, weet je al wat van den uitslag? Dek is al dezen tyd heel zenuwachtig geweest, hy noemt zichzelf ‘behuldeblykt.’ Ik behoef je zeker niet te zeggen welke impressie het op een man als dek maakt die disputen in de couranten te lezen over de vraag of hy al of niet... beleefd is! En dan die aanbiedingen van vyf gulden omdat hy wèl beleefd is geweest van den een of van 10 cents van een arme werkman, die dek houdt voor een democraat, wat hy niet is, och arm! Kassian, dek zou zelf zoo graag weldoen, en zich dan zoo beweldadigd te voelen! Ja, waarlyk, alleen een schitterend succes had het pynlyke van de zaak kunnen afnemen. Of wy dit dan verwacht hadden?

1. Handelsbl.: zie bij 5 april 1882.

[p. 247]

Neen! Met vreezen en beven heeft dek de zaak haar beslag laten nemen, om - ja helaas, omdat we nog een paar duizend mark schuld hadden aan den bouwmeester en geen raad wisten hoe die af te doen. Ce sont les petites choses qui gouvernent le monde^2.. - En gaandeweg toen de zaak en train^3. was kreeg dek betere gedachten. De berichten die we ontvingen waren optimistisch. Zonder cyfers te noemen werden groote woorden gebruikt, en - men verstaat elkaar slecht wanneer men meet met ongelyke maat - Maar, lieve Lien ik kan over die zaak niet verder schryven, het is zoo doornig en er zyn zooveel trouwe goede hartelyke mensen in betrokken. Eerdaags zult gy 't bezoek van zulk een ontvangen. Ik bedoel de heer Zurcher uit Amst. Je weet hoe hartelyk hy dek genegen is. Hy was deze week een paar dagen hier en zal je dus een en ander kunnen vertellen van wat ik schryvend oversloeg. Genoeg! Maar de eigenlyke aanleiding tot zyn bezoek is iets anders, en hy heeft my uitdrukkelyk verzocht er de Haas vooraf over te schryven. Dus lieve Lien, breng s.v.pl. deze heele geschiedenis aan je echtvriend over. Hy heeft wel byna geen tyd om te eten, dat weten we, maar het betreft oogen, en dus ben ik gerust dat hy my niet te lastig zal vinden.

Eenige jaren geleden werd het medelyden van Mevr. Zürcher opgewekt voor een arm meisje, dat de jaren bereikt had waarop zy het amsterdamsche roomsche weeshuis verlaten moest, en dat byna blind zynde, niet instaat was haar brood te verdienen. Door de zorgen van Mevr Z. werd het meisje, Marie van Paasch genaamd, in het St Antonius gesticht voor ongeneeslyke zieken te Rott. opgenomen, en alle 3 maanden werd een zeker bedrag voor haar betaald. ik meen fl 225 's jaars. Nadat dit jaren geduurd had ontving de heer Z. voor eenige weken eensklaps bericht van den directeur van 't gesticht dat op eene andere wyze voor het meisje zou dienen gezorgd te worden. (Men liet iets doorschemeren alsof het kind zich ontuchtig gedragen had. NB, zooals later bleek omdat ze overvallen was terwyl ze een zoen gaf aan een jongen dien ze gaarne getrouwd zou hebben, als ze maar gezond was geweest.) maar als hoofdoorzaak werd opgegeven dat ze eigenlyk niet hoorde in een gesticht voor ongeneeslyke zieken daar dr de Haas verklaard had dat ze met het ééne oog zeer goed en met het andere ook nog wel wat kon zien en dat ze dus zeer goed in staat

2. Ce sont les petites choses etc.: Het zijn de kleine dingen die de wereld regeren. (fr.)

3. en train: op gang (fr.)

[p. 248]

was om haar brood te verdienen. En dit getuigenis is 't waarover de heer Z. zoo gaarne eens wat naders van de Haas hooren zou. Want sedert eenige weken heeft hy 't meisje nu by zich aan huis, en de docter die haar verpleegt (dr van der Eyden) houdt staande dat het kind met het eene oog niets en met het tweede zeer weinig ziet en dus wel nooit in staat zal zyn in haar eigen behoeften te voorzien. Het arme kind heeft geen blindenwerk geleerd en scheen in het St Ant. gesticht ook in andere opzichten niet goed verpleegd te zyn. Over dit meisje alzoo wilde de heer Z. gaarne eens met de Haas komen spreken.

Onze Wou maakt het wel, ofschoon we 't naar vinden dat hy zoo erg mager wordt en daarby bruin als 'n zigeunertje! O wacht ik doe hier een portretje van hem in voor zyn vriendjes. Nu ziet hy er daarop juist dik uit. Het was gemaakt voor deks verjaardag - en zyn gezichtje is dikker dan zyn lichaampje, en hy ziet er 's winters altyd beter uit dan zomers. Hoe maken het u jongens en kleine Lien en Riekje? die lieve snoep. Wou laat ze allen ook wel groeten. Zeg, verleden jaar is het er by ingeschoten maar dit jaar heb ik 't zaad van de judaspenningen gezaaid maar zonder vrucht. er is tot nog toe ook niet een plantje van opgekomen.

Maar daar hoor ik dek wakker worden want ik heb dezen in den vroegen morgen geschreven, als of ik Lien de Haas zelf was. ik moet nu thee gaan zetten. O, lien wat 'n bodemlooze heerlyke kist die je ons cadeau hebt gedaan! ik heb nog zóóveel. Dag, beste. Wees hartelyk met u beiden en de kinderen gegroet van dek en

je zoo liefhebbende

Mimi DD