Volledige werken. Deel 22. Brieven en dokumenten uit de jaren 1882-1883

[26 maart 1882
Artikel inzake huldeblijk in L'Indépendance Belge]

26 maart 1882

Artikel inzake het huldeblijk in de L'Indépendance Belge, no. 85. (K.B. 's-Gravenhage)

Il vient de se former en Hollande un comité qui compte parmi ses membres les personnages les plus considérés, dans le but d'offrir un témoignage national de sympathie au grand écrivain et philosophe, E. Douwes Dekker, dont le livre Max Havelaar, à été traduit dans presque toutes les langues. Ce livre, qui a paru il y a près de 22 ans et dont l'apparition fut un coup de foudre pour l'administration néerlandaise dans l'ile de Java, a révélé une série d'abus dont le gouvernement a vainement essayé depuis d'átténuer la gravité, et il a fallu plus de 22 ans pour que la vérité se fit jour. L'écrivain lui-même, qui était assistant-résident (sous-gouverneur) à Lebak, avait dû quitter le service du gouvernement hollandais, ne voulant plus être le complice des iniquités de toute sorte qui se commettaient journellement aux colonies, et, sans fortune personnelle, il se voua courageusement à la défense de ces trente millions de Javanais qui étaient rançonnés et opprimés par l'administration hollandaise. Doué d'un style singulièrement énergique, il a publié depuis une série de livres, parmi lesquels on remarque surtout celui intitulé: Mes Idées, et c'est grâce à eux que le gouvernement hollandais a enfin reconnu ses erreurs et a inauguré un système de réformes que le célèbre écrivain avait préconi-

[p. 77]

sé depuis longtemps, mais il s'était ruiné à la peine, et c'est pour assurer une vieillesse indépendante à ce généreux defenseur des droits des Javanais que le comité s'est formé.

Vertaling:

Onlangs is in Nederland een comité opgericht, waarvan de meest aanzienlijke persoonlijkheden deel uitmaken, met het doel een nationale sympathiebetuiging te organiseren voor de grote schrijver en wijsgeer E. Douwes Dekker, wiens boek Max Havelaar in vrijwel alle talen vertaald is. Dit boek dat bijna 22 jaar geleden verschenen is en waarvan de verschijning een voltreffer was voor het nederlandse bestuur op Java, heeft heel wat misbruiken aan het licht gebracht, waarvan de regering sindsdien vergeefs heeft getracht de ernst te verkleinen, en het heeft meer dan 22 jaar gekost om de waarheid kenbaar te maken. De schrijver zelf, die assistent-resident (onder-gouverneur) was in Lebak, had de nederlandse overheidsdienst moeten verlaten, omdat hij niet medeplichtig wilde zijn aan alle vormen van onrecht die dagelijks in de koloniën begaan werden, en, hoewel hij persoonlijk geen kapitaal bezat, wijdde hij zich moedig aan de bescherming van die dertig miljoen Javanen die afgeperst en onderdrukt werden door het nederlands bestuur. Begiftigd met een zeldzaam krachtige stijl van schrijven heeft hij sindsdien een serie boeken gepubliceerd, waaronder er vooral één opvalt dat Ideën heet en dankzij deze denkbeelden heeft de nederlandse regering eindelijk haar fouten erkend en een reeks hervormingen doorgevoerd die de beroemde schrijver sedert lang had aanbevolen, maar bij deze inspanningen had hij zich financieel geheel uitgeput en het huidige comité is opgericht om deze edelmoedige verdediger van de rechten der Javanen een onbekommerde oude dag te bezorgen.