[17 januari 1880
Verslag voordracht Amsterdam in De Portefeuille]
17 januari 1880
Verslag van de voordracht van Multatuli te Amsterdam van 12 januari in De Portefeuille, no. 42, blz. 332. (K.B. 's-Gravenhage, fotokopie M.M.)
Maandag 12 Januari woonden wij in de Nutszaal te Amsterdam een lezing, laten wij liever zeggen een causerie van Multatuli bij. Onze begaafde landgenoot had tot onderwerp een zijner ideeën gekozen: Elke deugd heeft onechte zusters, die de familie schande aandoen. Hij waarschuwde voor het te veel en te weinig in alle dingen, en helderde zijn bewijzen met juist gekozen voorbeelden op. Na een kort woord over de overeenkomst, ook op zedelijk gebied, die men in de voortbrengselen der natuur ontmoet, werden de ‘spotvormen’ behandeld van: standvastigheid, liefde, reinheid en zindelijkheid, nederigheid en bescheidenheid, zachtmoedigheid, waarheidsliefde, edelmoedigheid, welbegrepen eigenbelang, burgerzin, matigheid, zelfbeheersching, poëzie en verhevenheid, wetenschappelijkheid, verlichting. In het tweede gedeelte zijner rede week Multatuli eenigszins af van de gematigdheid die het eerste gedeelte kenmerkte. Naar aanleiding van de verkiezingen voor de Tweede Kamer, het onderwijs, den Atjeh-oorlog, sprak hij menig scherp, hoewel ook menig juist oordeel uit. Zoo iemand, bezit M. de gaaf zijn gehoor te boeien en mede te slepen al moet men later ook erkennen dat menig gezegde dat toejuichingen uitlokte, zijn waarde alleen aan scherpe tegenstellingen en kracht van voordracht ontleende.
In ieder geval verloochende het talent van onzen grooten schrijver zich ook Maandagavond niet.
Auteursrechtelijk beschermd