Volledige werken. Deel 19. Brieven en dokumenten uit de jaren 1878-1879

[18 februari 1878
Brief van Multatuli aan Mimi]

18 februari 1878

Brief van Multatuli aan Mimi. Twee dubbele velletjes postpapier, geheel beschreven (M.M.)

[p. 147]

Rotterdam Maandag lieve beste Mies! Alles gaat naar wensch. Ik heb (viâ rondeel) al je brieven. De eerstvolgende zal die zyn waarin je bericht geven zal van de ontv. der 225 gl. die Funke je zenden zou. Hy wou er wat by schryven. Op de voordracht (d.i. in de pauze en daarna) straalde z'n gezicht van genoegen. Hy had te A. alles geregeld en keek net ofi zeggen wou: wel, menschen heb ik dat nu niet goed gedaan? te A. keek ieder vrindelyk. Toen ik na de pauze terug kwam, stonden de meesten op. En 'n heer wischte my't zweet van 't gezicht. Ik heb nooit zoo'n succes gehad. De tweede lezing (jou lezing!) zal vol zyn! Nu, voller dan nu kon 't niet. Funke^1. en 'n paar anderen zaten achter my. En Mevr. S (met haar man) en Mathilde zaten naast me. Ik kon ze de hand reiken. O, zoo komiek. Ja, je had er by moeten zyn. Niet om m'n speech, maar om den indruk. -

Haspels zendt me daar weer 240 gl. en ik had nog geld. Zoodat je ziet dat ik niet te kort kom. Ik zal nog wel 'n paarduizend gl. van de volgende lezingen krygen. En... dat is 't minste dat we^2. van m'n reis naar Holland oogsten zal. (wy! Als ooit iemand recht heeft op meedoen dan ben jy 't, Mies! Ja, Tine had op 'r laatsten mallen coup in den Haag na (waaraan die kwajongen schuld is! ook recht gehad. Maar zy is er nu niet meer. Jy hebt recht op mee doen. Jy hebt geofferd en verdragen en getobt. Het geld is minstens zoo goed van jou als van my. En ik zou er geen plezier van hebben als ik er je niet in kon laten deelen: Bestel en koop toch al wat je wilt, toe! Al kocht je 10 japonnen te gelyk, al beging je gekheden, ik zal 't best vinden. Anders durf ik ook geen gekheid te doen. En ik heb er een in 't zicht. Dus maak dat ik niet beschaamd ben.

Geen gekheid zou zyn 't lakken van de vloeren. Maar eerst met Sturm overleggen hoe die opspringende smalle latjes tusschen de planken zeer goed moeten vastgemaakt of des noods vernieuwd worden. Daarvoor is 'n schrynwerker noodig. Spreek met Sturm. -

Best dat je eerst Blumer betaalde. Maar zeg, is nu na die 225 àlles betaald? Anders zend ik je 'n paarhonderd gulden. Dat wou ik eigenlyk gedaan hebben maar ik wacht tot je 't zegt. Haast heb je nu in allen geval niet.

Geneer je niets over geld. Al gaf je reeds nu de heele opbrengst van

1. Funke: oorspr. gevolgd door en mevrouw S zaten (doorgehaald).

2. we: oorspr. stond er ik.

[p. 148]

m'n aanst lezingen uit (door bestellingen) dan is er nog niet de minste nood. We hebben van 10 Januari ll. af, 'n royaal inkomen dat niet falen kan. Zooiets te scheppen noem ik 'n geniestreek. Welnu 't is zoo. En zoo eenvoudig als 2 × 2 = 4! -

Om je den toon te doen zien, hier by 't laatste briefje van Haspels. Dat hy me gister onwel vond is waar, maar nu (maandag) ben ik veel beter, ja, heel wel. Ik heb goed geslapen, ben vlug en doorzie alles. Alles? 'n Voorbeeld. Plet (die allerliefst is! Kinderlyk lief. Hy heeft de koffi voor me ingeschonken en is uit om vuurmakers voor me te koopen) Plet wil 'n Weekblad voor Indie opzetten, en kwam me raadplegen. Na even gedacht te hebben, zei ik hem een en ander, zoodat hy nu z'n blad als gereusseerd beschouwt, en toen-i kwam was hy nog aan 't overleggen òf 't gaan zou. Het zàl goed gaan door één ideetje van my. Hy is verrukt er over.

Is dat niet aardig. Daarvan later meer natuurlyk. -

Ik heb Plet benoemd tot sectie-man voor 't ‘aan Havelaar toegekend pensioen.’ Zoo komen er 'n paarhonderd in 't land en ieder gaart 'n 25 gl. (of meer) in 't kwartaal. Reken maar eens na! Wy zullen ryk zyn. -

Hier te Rott. benoem ik voorloopig 'n stuk of tien. Geen annonce, geen krantengeschryf. En de conditie is: geen gedank, geen verplichting! Ik ben zeker dat het ver over de 12000 gl 'sjaars zal opbrengen, misschien wel 20/m. Dat gelooven m'n vrindjes ook.- Ik schreef aan Pool^3. dat ik onwel zynde (gut, ik was in 't rondeel als gek!) Amst illico^4. verlaten had, maar dat ik terug komen zou en al de schade inhalen. Ik zei dat Fre vanouds je oogappeltje was en dat ik dus niet thuis durf komen zonder &c. Ook verzoek ik hem m'n br. aan Chris^5. ter lezing te zenden. Want er staat ook in dat ik naar Hoorn ga, zonder twyfel. Maar ik wil daar niet komen voor of na 'n lezing. Vóór ben ik gepreoccupeerd en nà: afgemat. Ik wil juist kalm en prettig by Chris wezen en onpubliekerig. Schryf haar dat. (Zeg niets van 't pensioen. Aan niemand)

Ook schryf ik aan Pool dat ik by terugkeer van H. 'n monsterréunie houden wil. Als dan de moeders maar kunnen om de kinderen (meebrengen is my wel met meiden en al!) en de heeren om de zaken. Nu, we zullen probeeren. -

Heb je al aan Annet geschreven^6.. Tracht haar m'n drukte te beschryven. Ik heb tal van brieven liggen die ik nog niet gelezen heb. -

3. Pool: een zwager van Mimi, getrouwd met Fré(dérique) H. Schepel.

4. illico: op stel en sprong (lat.)

5. Chris: Christien, zuster van Mimi.

6. Annet: Annette, zuster van Mimi.

[p. 149]

Lieve brief van Loffelt. Nog maar half gelezen. -

Mathilde was allerliefst te Amsterdam. Maar ze weet niet hoe ze me verplegen moet. De wil is goed, o zeer! Toch irriteerde zy me. -

Hé, je weet dat ik van Rott gaande, m'n ondergoed vergat. Ik heb te Amstm gekocht

6 boven hemden

6 pr sokken

6 nacht hemden

6 onderbroeken

Hemden zyn goed. Sokken redelyk. De onderbr. moeten vermaakt worden als ik thuis kom. -

Wanneer kom je thuis? Eerst doe ik religieus alle afspraken van Le Gr. V.Z. & H. af. Ik weet niet hoe ver ze loopen. (Delft is 8 maart^7., hoor ik) En daarna verlaat ik Holland niet voor m'n pensioen 'n respectable hoogte bereikt heeft. -

Na afloop der lezingen sluit ik misschien met Le Gr. V.Z. & H. 'n accoord voor 't volgend saizoen. Le Gras sprak (maar dat was unmassgeblich^8. en ik houd hem niet aan 't woord) van 20/m. Ik vind dit te hoog. Maar zou 10/m ook al aardig vinden. En dàt kunnen zy zeker wel bieden. Dan bestemmen zy kalm reeds in September of October de tournée stelselmatig. Ik begin dan in December, byv en lever in 3 of 4 maanden - ik weet niet hoe veel voordrachten. Nu dat volgt later. In allen geval zal je niet weer in nood komen en dat doet me zoo innig goed. Ik weet wel dat het 'n sprookje lykt, maar dat is juist de eigenaardigheid van m'n leven. -

Nu sluit ik, beste Mies, ik verlang naar je brief die je schreef nà den br. van Funke. Die kan vandaag komen. Als ik in 't Rondeel gebleven was had ik 'm al. Dag lieve mies. Ik zou je heel graag 'n zoen geven, zoo erg als maar kan. Och, onze zoon laat niets van zich merken. Zoo gaat het! Ceci tuera cela^9.! Ik heb te veel uitgaven van andere deelen. Nu, ook dat heeft z'n nut.

Als je nu maar opgeruimd bent!

Ik ben heel wel vandaag. -

Plet zegt ook dat m'n verblyf^10. best is! Als de menschen niet verhuisden (1^o Mei) huurde ik deze kamers zoo 'n heel jaar.

Misschien zoek ik ergens 'n ongemeubileerd bovenhuisje en zet er meubels in. Dan heb ik eens vooral 'n pied à terre in Holland.

7. Uiteindelijk 6 maart.

8. unmassgeblich: atypisch (du.)

9. ceci tuera cela: het ene schandaal zal het vorige doen vergeten. (fr.)

10. verblyf: oorspr. stond er logement.

[p. 150]

Jammer dat ik geen knecht verdragen kan.

M'n oude Kareltje is 'n man geworden.^* Hy wou me komen zien in Rondeel, maar had de bêtise zich aantemelden als De Heer Van Dam. Zoo heet hy, o ja, maar ik dacht niet aan dien naam nu schryft hy my 'n brief - wacht, ik zend hem hierby. Komiek. ('t Is precies de hand van m'n broer Jan, precies!

Nu heb je weer wat te lezen. -

Zeg ook aan Marie dat ik een geschenk voor haar mee breng dat haar zeker bevallen zal. te U. zal ik by Agnes gaan, maar niet voor of na lezingen. Dan ben ik impotent.

* die 'n zaak heeft. Voor 'n maand nog zou ik hem misschien gevraagd hebben of-i me in dienst nemen wou. Nu hoeft het niet. Toch weet ik zeker dat-i me helpen & dienen zou waar hy kon, en als ik 't noodig had, durfde ik gerust 'n plaatsje in z'n huis vragen. Nu, 't hoeft niet!