Volledige werken. Deel 18. Brieven en dokumenten uit de jaren 1875-1877

[14 september 1875
Artikel in Alg. Dagbl. van Ned. Indië]

14 september 1875

Artikel in het Algemeen Dagblad van Nederlandsch Indië, no. 215, vrijwel zeker van de hand van Cd. Busken Huet. (K.B. 's-Gravenhage; fotokopie M.M.)

Bij de firma Bruining en Wijt zijn ten voordeele van het Roode Kruis eenige Beschouwingen over Multatuli's Minnebrieven verschenen, die wij gaarne aankondigen. Een gedeelte van het opstel is ons van vroeger bekend, toen de auteur het ons ter lezing aanbood; en dezelfde bezwaren die wij toen tegen eene plaatsing in het Algemeen Dagblad hadden, bestaan bij ons op dit oogenblik nog. Wij kunnen de hoofdstelling van den schrijver: ‘Fancy is God’, met een aantal plaatsen in de Minnebrieven niet rijmen; allerminst met die, welke hij zelf op bladz. 17 in herinnering

[p. 32]

brengt: ‘Lieve Tine, wees zoo goed mij te zeggen wie Fancy is? Herinner u maar dat gij haar herhaaldelijk het venster hebt uitgegooid, omdat ge meende dat onze kinderen te weinig te eten kregen door hare schuld, en hoe ze dan telkens terugkwam door de deur die op 't nachtslot was.’ Onzes inziens is deze beeldspraak te eenemaal onvereenigbaar met elke voorstelling van het Absolute, hoe grillig ook opgevat. Overigens behooren de Minnebrieven naar onze meening met de Vorstenschool (zie onze aankondiging in den Java Bode van 9 November 1872^1.) tot de zwakkere geschriften van Douwes Dekker; en bij den naam Fancy, dien men in de Engelsche zamenstellingen fancy-fair, fancy-ball enz. als gelijkluidend met fantasie terugvindt, hebben wij steeds onwillekeurig aan des schrijvers verbeelding of muze gedacht.

1. Vgl. V.W. XV, blz. 446.