Volledige werken. Deel 17. Brieven en dokumenten uit de jaren 1874-1875
(1986)– Multatuli–
Auteursrechtelijk beschermdMultatuli.Donderdag avond treedt de man op, die ook in 't buitenland - steeds zoo vaardig in 't miskennen onzer kleine natie - een der grootste denkers van den nieuweren tijd genoemd wordt. Wanneer de vreemdeling zoo spreekt, dan mag men veilig aannemen, dat Multatuli meer is dan de stormram eener partij, het troetelkind ener côterie, de muis gebaard door den berg Réclame. De opgang, dien Multatuli's werken hier te lande maken, is zonder voorbeeld. De eene druk is nauwelijks verschenen, of er wordt aan een nieuwe oplaag gedacht. En door wie worden zijn geschriften gelezen? Voornamelijk door het opkomend geslacht, de hoop des Vaderlands; ook wel door hen, die belang stellen in de teekenen des tijds, of in wier hart een nog niet vermaatschappelijkt plekje bestaat. De Jeugd heeft haar idealen; sommige ouderen van dagen - begunstigden der goden? - hebben ze nog niet geheel en al verloren. Voor beiden zijn Multatuli's werken aantrekkelijk, en is zijn persoon belangwekkend. Multatuli houdt hier een voordracht. Het eigenaardige van zijn trant - geen dorre nutsverhandeling, doch een boeiende improvisatie - is genoeg door de dagbladpers besproken. | |
[pagina 657]
| |
Wie wil niet iets hooren uit den mond van den man, wiens denkbeelden zoo veel invloed hebben op de hoofden en harten onzer zonen? Wie moet zich niet aangetrokken gevoelen tot den man, die in de oogen van het Holland der toekomst iets profetisch heeft in zijn optreden? Wie zal niet willen behooren tot hen, die later zeggen kunnen: ‘ook ik heb Multatuli gehoord!’ Iemand, die niet in alle opzichten met Multatuli dweept. |
|