Volledige werken. Deel 15. Brieven en dokumenten uit de jaren 1872-1873

[16 april 1872
Brief van Multatuli aan Funke]

16 april 1872

Brief van Multatuli aan G.L. Funke. Enkel velletje postpapier, dubbel gevouwen en geheel beschreven. (M.M.)

De eerste alinea na de paraaf is geheel doorgehaald.

Wbaden 16 april 72.

Waarde heer funke! Hiernevens

1^o 't verbeterd laatste blaadje

2^o 't voorwoordje, de inleiding of hoe heet het, n^o 570 der Ideën enfin, waaraan V.S. vast zit.

Wat ik, die zooveel te zeggen had ('n vel of wat misschien) gewurmd heb met die... 4 bladzyden (zegge 2½, want de eerste begint halfblad en de laatste is voor 't personenlystje) kan ik niet zeggen. Ik doe dan zoo iets ook nooit weer, nooit! Ik ben zoo vry te gelooven dat het zonde is. En zéker is 't dat ik niet zooveel tyd mag verliezen aan passen meten en uitrekenen van wat ik niet zeggen zal.

Een brokje van de tallooze stukken die ik schreef, zend ik by de kopie. 't Is het blaadje (±) al of niet intevullen naarmate gy misschien weet plaats te maken. Schoon 't dan jammer blyft dat ik niet m'n volle ruimte heb gehad.

Mogt ge voor dat blaadje (±) géén plaats hebben (in 2½ blz zéker niet!) wees dan zoo goed het my terug te zenden. Waarom ge niet, gelyk ik verzocht, het stuk laat beginnen op 17, is me een raadsel. Maar nu basta! Jammer maar dat dit getob me zooveel stemming kost. - Gister verzond ik revisie blad 1 & 2. Hoe is 't mogelyk dat ik inventeur (en nog n paar fouten) over 't hoofd had kunnen zien! Welzeker, dat is 't gevolg van de andere dingen die niet by m'n werk behooren! Zoo iets beneemt den moed.-

[p. 184]

En nu iets heel, heel anders! Schikt het u, my eenigzins fideel wat te vertellen van uw reisplan. Kyk 't is geen onbescheidenheid, maar... bestwil, en ook égoisme. Hoeveel tyd moogt gy gebruiken? Toe zeg me dat. Ik wou u zoo graag een paar opmerkingen maken.

Ziehier een hoofdprincipe van pleizier reizen dat weinigen bekend is: by beperkten tyd, moet men een verst punt kiezen, en snel daarheen gaan om dáár z'n tyd te gebruiken. Niet onder weg. Het verste punt moet de heele reis resumeeren. Onder weg wordt men moe. het reizen is geen genot. Wel, 't ergens zyn, zich ergens 'n beetje thuis maken. 't Spreekt vanzelf dat dit alles met oordeel moet worden toegepast.

Ik nu raad u - tenzy uwe plannen reeds bestemd zyn - Wiesbaden tot verste punt te kiezen.

Schryf me asjeblieft hoeveel tyd ge hebt. Dan wou ik u 'n paar opmerkingen meedeelen.

hartelyk gegroet

tav

DD

Kunt ge nog besluiten V.S. op blz 17 te doen beginnen, zend me dan die kopie heelemaal terug. Dan is 't zoo:

Voorwerk 4,
Voorpraatje 11,
Personenlyst 1, op blz 16 tegenover 't begin.
Dan kan ik ook wat zeggen over de opvoering.-

Och laat het nu maar zoo ik ben er waarlyk moe van. Ik doe 't nooit nooit nooit weer! -

Wie weet welk goed stuk (meer beteekenend dan de heele Vorstenschool!) er nu gesmoord is. Ik vind niet gauw weer zoo'n gelegenheid. Ik blyf er by dat de bundel niet met V.S. had moeten beginnen!