Volledige werken. Deel 14. Brieven en dokumenten uit de jaren 1870-1871
(1982)– Multatuli–
Auteursrechtelijk beschermdLeekegedachten door Fantasio.‘Waar blijven de knappe kinderen?’ heeft Multatuli eens gevraagd. Apropos van Multatuli. Lezen onze toonkunstenaars en dilettanten | |
[pagina 612]
| |
zijne Ideën, hebben zij kennis gemaakt met zijn boekje over Specialiteiten? Ik vrees neen, en ik heb voor die vrees goede redenen, die ik hier niet vermeld om niemand boos te maken. Toch kan ik toonkunstenaars en dilettanten die lectuur in ernst aanraden. Niet omdat zij er nieuwe beschouwingen over contrapunct, quintenverbod of wat dies meer zij, in zullen vinden. Het zou mij zelfs niet verwonderen, wanneer de man niet eens weet wat een verboden quint is en - al woont hij in 't hartje van Duitschland - geen flauw begrip heeft van een quart-sext-accoord. Maar daar straalt u uit alles wat hij schrijft een frischheid en een helderheid van gedachten tegen, die tot zelf-denken nopen en waarmede ook de musicus zijn voordeel kan doen. Men leze bijv. in den nieuwen bundel zijn ideën over vrije studie, over de roeping van den kunstenaar, en vrage zich af of onze letterkunde van den dag veel zulke bladzijden kan aanwijzen. Toch hoort men ter nauwernood over Multatuli spreken en ziet men zijn werken schier nergens vermeld. Moet hier misschien aan een systeem gedacht worden, - aan het systeem van doodzwijgen?
‘Waar blijven de knappe kinderen?’ heeft Multatuli gevraagd. Het antwoord zou misschien stof leveren tot meer dan éen boeienden roman, tot meer dan éen aangrijpend drama; ik zal mij dus wel wachten het hier te geven in weinige regels. Maar met nadruk herhaal ik Multatuli's vraag. Mij dunkt, zij moet sommigen in de ooren klinken als de stem uit Genesis, die tot Kaïn riep: Wat hebt Gij met Uw broeder gedaan?’ Waar blijven de knappe, muzikale kinderen? Worden er ook op de manier van de Engelsche baby-farmings in een of andere expresselijk daarvoor vervaardigde instelling muzikale engeltjes van gemaakt, en ziet men er daarom zoo weinigen terug? Worden ze soms op de Procrustesbedjes der conservatoriums zoo lang uitgerekt en wordt hun overtollig talent zoo lang gekneld en geperst, tot zij in den vooraf geprepareerden vorm passen? Wie zal het zeggen? |
|