[10 december 1868
Verslag in Friesche Courant]
10 december 1868
Verslag van Multatuli's voordracht d.d. 7 december in de Friesche Courant, no. 550. (Provinciale Bibliotheek van Friesland, Leeuwarden; fotokopie M.M.)
leeuwarden, 9 Dec. Maandagavond trad de heer Edouard Douwes Dekker voor het eerst als spreker op in de hoofdstad en wel in de nog niet geheel voltooide nieuwe zaal van den heer IJ. van der Wielen. Die zaal was vol toehoorders, welke met gespannen aandacht de dingen verwachtten, die komen zouden.
De veelbesproken en zeer verschillend beoordeelde Multatuli gaf in eene inleiding zijne idéé's omtrent litteratuur en dramatische kunst in vrije bewoordingen te kennen, en daarna fragmenten uit een onuitgegeven drama, dat de strekking heeft de verhouding van vorstenzorg en volksbelangen aan te geven. Men kent den heer Dekker als auteur, - dus moesten deze fragmenten wel bont, grillig, wildnatuurlijk en in hooge mate satyriek zijn. - De denkbeelden der koningin omtrent den arbeid van gekroonde hoofden waren subliem; de tooneelen in de koninklijke vertrekken, naar wij hopen, nergens ter wereld photografiën; de schetsing van het hofkabaal en van eergevoel bij den handwerksman prachtig.
Het nachtelijk toneel in 's konings vertrek, voorafgegaan door de allerdolste revue over de schouderbedekkingen is een juweel van litterarische schepping; het hagelde sarcasmen over de dwaasheden van aristocratischen waan; het flikkerde van pikante persiflages tegen de ingebeelde vermoeijenissen, door welke zich soms gekroonde hoofden meenen geplaagd te zien.
Het laatste fragment, eene beschouwing der koningin over liberaal
Auteursrechtelijk beschermd