[17 januari 1866
Multatuli verlaat Amsterdam]
17 januari 1866
Multatuli verlaat Amsterdam en reist naar Keulen.
Er zijn twee aantekeningen van Mimi over deze reis (Brieven VII, blz. 46 en blz. 114; Brieven WB VII, blz. 39 en blz. 91). Aan de juistheid van de persoonlijke mededelingen behoeft niet te worden getwijfeld, al is noch de term maanden later, noch de duur van de gevangenisstraf noch de hoogte van de geldboete in overeenstemming met de feiten.
... maanden later kreeg hy een dagvaarding voor het gerecht. Hy wilde juist op reis gaan, besloot nu evenwel later te gaan om op het bepaalde uur aan de rechtbank te zyn. Hy moest daar wachten, een uur, twee uur, nog langer. Toen werd hy boos wyl men hem zoo lang wachten liet, en liep weg. Het gevolg was dat hy by verstek werd veroordeeld tot twee maanden gevangenis en fl. 50 boete.