Volledige werken. Deel 9. Brieven en dokumenten uit de jaren 1846-1857

[7 maart 1856
Missive van de Controleur aan Dekker inzake voedselgebrek]

7 maart 1856

Missive van de Controleur Langevelt van Hemert aan Dekker. Afschrift van de klerk Rhemrev. Dubbel foliovel, waarvan twee bladzijden beschreven. (M.M.)

De aantekening van Dekker, onder deze missive afgedrukt, is dwars over de eerste bladzijde heengeschreven. Vergelijk ook Werken I, blz. 209.

Afschrift.

No. 5

Bijl. Een

Rangkasbetoeng, 7 Maart 1856.

Onder terug aanbieding van Uwedg. apostil dd. 19 februarij jl. No 76, gesteld op de vragen door den Regent beantwoord; heb ik de eer te berichten, dat voor zoo verre ik heb kunnen nagaan, de eerste 3 maanden van het jaar in deze afdeeling gebrek aan rijst bestaat met uitzondering van het district Tjilangkahan alwaar wegens de groote afstanden dat product slechts weinig kan worden uitgevoerd.-

De Regent geeft op, dat sommigen gebrek aan voedsel hebben uithoofde zij wegens ziekte hunne velden niet hebben kunnen bewerken, of wel met misgewassen hebben te kampen gehad; - ik wil gaarne gelooven, dat zulks met enkele personen het geval is, doch dit is niet van toepassing op de algemeene schaarschte en die naar mijn inzien moet gezocht worden:

1. Door dien het grootste gedeelte der bevolking hunne padie op drooge velden moet planten en als door bosschen omringd voortdurend de wilde varkens in het gewas verwoestingen aanrigten en die velden ook niet zoo productief zijn als sawahs besproeid met levend water.

[p. 530]

2. Daar onder de bevolking weinig of geene handel en industrie bestaat moet zij om in hare behoeften te voorzien, padie verkoopen en daarin dikwijls met weinig overleg te werk gaat.

3. Om hare landrenten te betalen zet zij ook padie van de hand, zelfs, dat nu de meeste dessa bewoners reeds eene kleine som bezitten om daarmede de belasting van dit jaar te betalen waarmede in April e.k. een begin moet worden gemaakt.

Om dus zoveel mogelijk in den vervolge in het bestaande gebrek te voorzien: dient door het bestuur worden gewaakt, dat de velden behoorlijk worden beplant, de bevolking niet noodeloos met andere diensten worde belast wanneer de tijd daar is, dat de bosschen moeten worden gekapt en gebrand; de basis der landrenten niet te verhoogen en vooral den aanplant van 2e gewassen aan te moedigen.

De Controleur

(w.g.) Van Hemert

voor Eensluidend afschrift.

De Klerk bij den ads: Resident v. Lebak

C.H. Rhemrev.

(Aantekening van Dekker)

Ik neem aan dat alles wat hier in staat waarheid is, maar het is noch al de waarheid, noch de voornaamste waarheid. De hoofdoorzaak zit dieper.

R.B. 7/3/56

geparapheerd/DD.

voor eensluidend afschrift

De Klerk C.H. Rhemrev.