[Bijlage
met tekening, inzake Dekkers woning]
Bijlage met tekening
inzake Dekkers woning. Fragment uit ‘Multatuli op Ambon (1851-1852)’ door A.Th. Manusama. (Actueel Wereldnieuws, Batavia 31 mei 1930) De plattegrond is getekend naar een daar afgedrukte schets; de schaal is nu ongeveer 1: 1050.
Indien de wandelaar op Ambon den weg van Tanah Tinggi opkuiert welke naar het Militaire Hospitaal leidt, zoo zal hij even vóór de hospitaalbrug, gebouwd over de rivier Wai Tomo, aan de rechterzijde een steenen woonhuis ontwaren, welke woning eens het voorrecht heeft gehad binnen hare wanden één der meest gevierde schrijvers en denkers van Nederland te herbergen.
Een nadere detailleering van dit merkwaardig gebouw moge wellicht hier op hare plaats zijn.
Zooals vele oude Europeesche woonhuizen ter hoofdplaats Ambon, is deze woning ook in Oud-Hollandschen trant opgezet, namelijk met de zoo typische ligging van de voorgalerij vlak aan den straatweg, zoodat men van buiten komende onmiddellijk de ‘veranda’ (voorgalerij) binnenstapt. Verder binnengaande krijgt men het z.g. ‘voorhuis’ (d.i. de binnengalerij, op zijn Ambonsch tot ‘voris’ verbasterd) van dezelfde lengte-afmeting als de voorgalerij.
Wijders een gang aan welks zijden de woon- en slaapvertrekken liggen en die naar een open achtergalerij, tevens eetvertrek, voert. Ter rechterzijde liggen de bijgebouwen en andere accessoirs.
Uit de achtergalerij vindt het oog een aangenaam rustpunt op een vrij grooten tuin, bezaaid en beplant met veelkleurige bloemen en velerlei vruchtboomen, welke gaarde zich achterwaarts uitstrekt tot aan den linkeroever van de Wai Tomo.
De begrenzing van het perceel bestaat aan de linkerzijde deels uit muren van het hoofdgebouw zelf - ook aan deze zijde staat het huis vlak aan den weg, n.l. den Hospitaalweg - en deels uit een steenen ringmuur, waarin meer naar den oever van bovengenoemde rivier een opening is uitgespaard voor een tuindeur. De bijgebouwen vormen aan de rechterzijde de separatie van het daarnaast liggend perceel, terwijl aan de achterzijde van den oever van de Wai Tomo de omheining bestaat uit een levende pagger van bamboe-stoelen.