Al vinden de lezers - die de zaak hardschreeuwend afkeuren! - zo'n ‘val’ allerplezierigst, en 't onmisbaar element in 'n ‘mooi’ boek: men moet niet vallen!
En wanneer by uitzondering de valler 'n ‘hy’ is...
Minder pikant, omdat de maatschappelyke positie daardoor niet aan 't wankelen wordt gebracht. Wouter, byv. zou geen haarbreed ongeschikter voor den ‘handel’ geworden zyn wanneer-i z'n jasje had uitgetrokken, en z'n... vestjen er by!
...als er 'n ‘hy’ valt...
Wél, dan heeft-i 'n fout begaan. 'n Mens moet niet vallen. Hy heeft beter dingen te doen.
Doch - ‘hy’ of ‘zy’ dan - leugen is 't, zulke nietigheidjes voor te stellen als uitgangspunten van wel-geconditionneerde verdoemenis!
Dáártegen protesteren Jezus en ik.
Neen, heren predikers van kakangéliën, zó makkelyk komt men niet in de hel! Zó licht is de taak van den Satan niet! Dat mocht-i willen, de oude stumperd!
Leugenachtig dus is die triumfelyke voorstelling van 't kwade. Zo overdryven kwakzalvers 't gevaar van 'n lichte ongesteldheid, om hun poeiertjes aan- den -man te brengen. (340)
En leugen is 't ook uit 'n aesthetisch oogpunt, als men van zulke armzalige gegeventjes alleen, 't zedelyk schoon of de lelykheid ener figuur wil laten afhangen.
Byna zou ik lust voelen, juffrouw Laps 'n handje te helpen in haar plannetjes - 't staat aan my! - om te doen in 't oog springen dat m'n heldje, zó gevallen, nog altyd redelyk wel tot stáán kan worden gebracht. Maar ik heb 't recht niet, m'n Fancy vóór te grypen, die wel weten zal wat er te doen is. En hierop reken ik dan ook, dat zy me wel gelegenheid verschaffen zal te-zyner-tyd aan te tonen dat zulke valgeschiedenissen...
Met... dát, kan men goed zyn, of goed worden.
En velen zyn afschuwelyk, zónder... dat!
Vlek is vlek, bezoedeling is bezoedeling: geen genade voor de minste afwyking van de wetten der zedelyke logica...
Zó immers wordt ‘deugd’ by denkers genoemd?
Maar die zedelyke logica zou verkracht worden door de ongerymde machtsverheffing van 'n zweertje tot kanker.