Volledige werken. Deel 4. Een en ander over Pruisen en Nederland. Causerieën. De maatschappij tot nut van den Javaan. Ideeën, derde bundel

857.

Ik zeide reeds, geen standen te erkennen. Oppervlakkig zou hieruit volgen dat ik algemene verspreiding voorsta. En ik zeg het tegendeel niet, vooral wanneer we als kriterium der

[p. 581]

soort van onderwys, de wenken der Natuur volgen. We mogen evenwel het ideaal: algemene ontwikkeling, niet verwarren met de middelen die daartoe leiden kunnen. Al wensen wy dat geheel het brood gerezen zy, toch is 't niet nodig daartoe den zuurdesem door 't deeg te kneden.

In deze vergelyking ligt geen bewys. Ik geef haar slechts als toelichting van 't onderscheid tussen de beide methoden.