Jan Faessen

[p. VII]

[Eerste deel]

Voorrede.

Slechts weinige woorden behoeven dit werk, het eerste van eenigzins grooten omvang, dat ik het publiek aanbied, vooraf te gaan. Zij betreffen hoofdzakelijk de aanteekeningen, die aan het einde van elk deel gevonden worden. Lang heb ik geaarzeld, ze daarin op te nemen, omdat ik vreesde, daardoor aan mijn boek een schijn van geleerdheid te geven, die volstrekt niet in mijne bedoeling lag. - Twee beweeggronden evenwel hebben er mij toe doen overgaan.

Vooreerst waren er onder de groote menigte, later al of niet gebruikte aanteekeningen, die ik bij de bewerking en bij het raadplegen der bronnen verzameld had, vele, die reeds op zich zelve voor onze vaderlandsche historie niet onbelangrijk waren; andere, die in zekeren zin als pièces justificatives van mijn werk konden dienen; weder andere, als geschiedkundige rariteiten waardig aan het licht gebragt of bewaard te worden. Ik kon daarom niet goed besluiten, ze te vernietigen, zelfs al waren er enkele bij, die slechts zeer zijdelings op het verhaal betrekking hebben.

[p. VIII]

Ten tweede werd ik, als het ware, tot het opnemen genoodzaakt, daar ik het historische einde, den bloedigen afloop namelijk der hoofdgebeurtenis, onmogelijk in het verhaal zelf kon vlechten, zonder het aesthetisch gevoel mijner lezers te kwetsen; terwijl ik het evenwel niet geheel onvermeld kon laten. Bij nalezing van de laatste aanteekeningen achter het tweede deel, zal men dezen grond ongetwijfeld billijken.

Om deze redenen dus heb ik gemeend tot de opname, die dan ook trouwens slechts een betrekkelijk klein aantal bladzijden vorderde, te moeten besluiten. Ter geruststelling evenwel van menigen lezer, wil ik hier nog bijvoegen, dat die aanteekeningen tot het juiste begrip van het verhaal hoegenaamd niet noodig zijn, en in dit opzigt gerust ongelezen ter zijde kunnen gelegd worden.

Of ik voor het overige in deze bladen voldaan heb aan het vereischte van den historischen roman: eene episode uit de werkelijkheid van het verledene in het doorzigtige kleed der verdichting te hullen, en alzoo de behagelijkheid te verhoogen, zonder de juistheid der vormen te doen verloren gaan, mogen mijne lezers beoordeelen.

Ik heb er naar gestreefd, voor den romanlezer, die het werk ter verpoozing in handen neemt, een onderhoudend verhaler te zijn; maar hoop tevens, hem, die er iets meer in zoekt dan eene luchtige novelle, niet geheel onbevredigd te zullen laten.

l. mulder.

Breda, October 1856.