Gebruiksaanwijzing
Met uitzondering van het eerste hoofdstuk, waaraan het boek zijn titel ontleent, spreken de verschillende afdelingen voor zichzelf, en voor wat zij waard zijn. Het eerste hoofdstuk bevat de notities die ik gedurende een aantal jaren in het tijdschrift Tirade heb gepubliceerd. De figuren, die erin voorkomen, worden met hun initialen aangeduid. Achter die initialen verbergen zich in hoofdzaak schrijversnamen. Bij het ontraadselen kan de lezer zijn kennis van de hedendaagse (of recente) vaderlandse literatuur op de proef stellen. Maar zelfs als het hem lukt de echte namen te vinden, waarmee de liefhebber weinig moeite zal hebben, moge hij bedenken dat het hier gaat om figuren wier gedragingen worden gezien als momenten in de rol die zij in het literaire leven spelen. Ik schrijf in deze notities over acteurs en over hun gebaren. Ik heb niet de pretentie een beeld te geven van wat deze acteurs in hun vrije tijd uitspoken, wanneer het doek is gevallen en zij op heel andere demonstraties zijn aangewezen dan waarvan hun publieke optreden voor mij getuigde. Er bestaat dus een essentieel verschil tussen wat ik in Cryptogram over bijvoorbeeld dr V.E.v.V. of de heer A.d.B. schrijf en wat ik mij in Indrukken, herinneringen en gesprekken van Hans Lodeizen herinner wiens naam ik volledig heb weergegeven. In het laatste geval heb ik wel degelijk een poging gedaan, hoe vluchtig ook, deze dichter als mens te schetsen, al blijft ook dat beeld geheel voor mijn eigen rekening. De verantwoordelijkheid voor wat ik over de met hun initialen aangeduide figuren reproduceer neem ik, met de hier gestipuleerde beperking, getroost op mij, zij het misschien niet, in tegenstelling tot de heer A.d.B., tot voor mijn executie-peleton. Daarover zou ik eerst nog eens serieus moeten nadenken.