Cryptogram

[p. 57]

Alissa en Adrienne

voor Guus

[p. 59]

Andere namen

Ik heb twee dochters: Alissa en Adrienne. Alissa is tien jaar, Adrienne zes. Als zij met elkaar spelen, noemen zij elkaar As en Til. De herkomst van de eerste naam is onzeker. Til heet de negentienjarige zuster van haar vriendinnetje Ingrid, die door de meisjes zeer wordt bewonderd. Omdat Alissa de oudste en handigste is, heeft zij beslag gelegd op de naam Til. Soms begint dat Adrienne te vervelen. Alissa noemt haar dan Olga, naar een tweede zuster van Ingrid, zodat het spel verder kan gaan.

De naam Olga past Adrienne niet helemaal. Hij is haar te groot en ernstig en dwingt haar zich netjes te gedragen, in de plooi te blijven, terwijl zij gek zou willen doen, plagen en over de grond kruipen. Pas dan noemt Alissa haar Ernst.

Als Adrienne Ernst heet, kan zij uitrazen en zich aanstellen als een stout kind, dat nergens af kan blijven, alle vermaningen in de wind slaat en naar geen verboden luistert. De naam Ernst maakt haar vrij, brengt haar in opstand tegen de dwang die zelfs kinderspelen binnen vaste regels houdt. Door de tovermacht van een naam heeft zij ook haar geslacht verwisseld. Van een meisje is zij een wilde jongen geworden, die dingen mag doen die voor meisjes onmogelijk of verboden zijn. Zij wreekt zich op haar geboorte die van haar een kleine vrouw heeft gemaakt en op haar naam die haar door haar ouders is gegeven, maar die voor haar te gewoon is geworden.

Soms komt zij bij mij en klaagt dat zij iemand anders wil zijn. Ik probeer haar duidelijk te maken dat zij voortdurend verandert, dat zij een ander wordt, telkens wanneer zij een beetje groter is geworden, op haar verjaardag of's zomers als de jurken en schoenen van het vorige jaar haar niet meer passen. Zij luistert aandachtig en schijnt reeds half getroost. Maar dan bedenkt zij dat zij gauwer groter wil worden dan het nu gebeurt. Ik moet haar geduld leren, een onmogelijke troost zoeken voor een moeilijk verdriet. Ik moet vermijden pedagogisch te worden, bijvoorbeeld te zeggen dat zij veel moet eten, zodat zij dan gauwer groter wordt. Kinderen willen niet veel eten om gauw groter te worden, zoals volwassenen niet willen vasten om te vermageren. Zij

[p. 60]

willen bij toverslag veranderd worden in prinsessen of in moeders die in de keuken eten mogen koken en de huishoudportemonnee beheren, die toegang hebben tot alle kasten en alle afgesloten laden, die haar eigen kleren uitzoeken en zelf beslissen wanneer zij naar bed zullen gaan.

Voor Adrienne is Alissa groot. Adrienne wil de dingen doen die Alissa doet. Zij wil alles proberen wat Alissa kan. Zij wil zelfs op haar plaats in het bed liggen, omdat men door het gevoel van iemands warmte de illusie kan koesteren veranderd te zijn. Nooit zal Adrienne Alissa inhalen, omdat de oudste de jongste een paar passen voor blijft in het leven. Het leven van Adrienne wordt beheerst door het voorbeeld van haar oudere zusje. Er is voor ons, haar ouders, niets aan te doen. Mijn vrouw heeft gefaald tweelingen ter wereld te brengen. Het is de wortel van Adrienne's verdriet, van haar ontevredenheid met de eigen naam en van haar ongedurigheid zichzelf te veranderen. Zij zal pas gelukkig zijn wanneer zij kan vergeten dat Alissa ouder is, dichter bij de volwassenheid dan zij. Zij zal alles een beetje eerder doen dan Alissa het heeft gedaan, eerder haar wangen poederen en haar lippen rood maken, eerder een lange rok dragen en met een jongen naar de bioscoop gaan. Misschien zelfs eerder kinderen krijgen.

Kinderbezit maakt ons weliswaar niet volwassen, maar het bevrijdt ons van het zelfbedrog van de jeugd, die aan voorbeelden denkt en voor wie het leven de weerspiegeling is van enkele grote tegenstrijdige en weerspannige verlangens.