Van Alexandros tot Zenobia. Thema's uit de klassieke geschiedenis in literatuur, muziek, beeldende kunst en theater

Skilouros

is een slechts in legenden voorkomende Skythische vorst, die zijn tientallen zonen aan zijn sterfbed bijeenriep. Hij liet eerst zijn jongste zoon een pijl breken en vroeg vervolgens zijn oudste zonen gezamenlijk een bundel pijlen te breken. Toen zij daarin niet slaagden hield hij hun voor dat ze met vereende krachten onoverwinnelijk zouden zijn, bij verdeeldheid daarentegen een prooi voor hun vijanden.

Deze gelijkenis rond het thema ‘eenheid maakt macht’ is te lezen in de Moralia van Ploutarchos, en is daarna in de literatuur slechts een enkele maal gebruikt, bijvoorbeeld door La Fontaine in zijn Fables. In de kunst kennen we als eerste voorbeeld een Bourgondisch wandtapijt uit de 15e eeuw, en later tekeningen uit de 16e en 17e eeuw van onder meer Tobias Stimmer en Pietro da Cortona. Mareschet schilderde voor de Bürgerstube van het stadhuis van Bern in 1585 twee panelen die moesten aansporen tot wijsheid in de lokale politiek: Salomo en Skilouros. De Skilouros werd gezien als een toespeling op de tweedracht in de Zwitserse stedenbond. De laatste Poolse koning, Poniatowski, bestelde rond 1767 in Parijs een reeks doeken, bedoeld om zijn strevingen en positie weer te geven. Voor de eendracht stond het doek van Hall met Skilouros en zijn zonen. Tot de serie behoorden voorts Caesar bij het standbeeld van Alexandros (uitdrukking van het navolgen van grote voorbeelden) van

[p. 208]

Vien, Caesar met het hoofd van Pompeius (mededogen met overwonnen tegenstanders) van Lagrenée en de zelfbeheersing van »Scipio Maior door Vien.