Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 10

[Rijswijk, Johan van]

RIJSWIJK (Johan van), ingenieur, krijgsbouwmeester en monstercommissaris in het leger van prins Maurits; ontwierp in 1586 plannen voor de vestingwerken van Tiel en Woudrichem.

In de resolutiën der Staten-Generaal van 7 Maart 1587 wordt hij vermeld als ‘ex-gouverneur van Grave en nu generael fortificatie-meester’. In Augustus 1593 werd besloten den ingenieur R. met de gebroeders Kemp naar Steenbergen te zenden ten einde ontwerpen te maken voor een fort aldaar. In November van ditzelfde jaar schreef de Raad van State, ‘dat zij bericht zijn, dat die van Zeelant den ingenieur Rijswijk tot Oistende gesonden ende gelast hebben de verscreven fortificatie te visiteren ende alhier daervan te commen rapport don.’ R. was toen monstercommissaris in Zeeland. Den 14den Januari 1594 rapporteerde R. over den toestand der steden en schansen in Brabant en Vlaanderen, aan de Generaliteit

[p. 866]

behoorende, die hij met prins Maurits ‘gevisiteert ende betrocken’ (= in teekening gebracht) had; den 26. Februari d.a.v. rapporteerde hij omtrent de vestingwerken van Ostende. In April worden R. en Adriaan Anthonisz., ‘alsnu opte frontieren van Vlaanderen wesende’, naar Ostende gezonden ‘met last om de verscreven fortificatiewerken van nyews pertinentelijck te visiteren ende met eenen die aldernootelijcxste dadelijck te don maken’. In 1596 ontwierp hij o.a. een fort op Saaftingen, inspecteerde de vestingwerken van Breda, van Deventer, Doesburg en 's Gravenweert. In 1597 ontwierp hij plannen voor de fortificatiën van Vlissingen. Als monstercommissaris inspecteerde hij in October 1598 de Staatsche troepen te Ostende. In 1599 werd R. in deze functie te Middelburg geplaatst, en den 10den April van dat jaar werd besloten hem ontwerp en bestek te laten maken voor de versterkingen van Axel; in Augustus d.a.v. kreeg hij opdracht de vestingwerken van Ostende te inspecteeren.

Zie: Resolutiën der Staten-Generaal (Rijks Geschiedk. public.); F. Vermeulen, Handboek Gesch. der Nederl. bouwkunst II, 425, 432.

Vermeulen