Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 10

[Rütz, Franz Georg Christopher]

RÜTZ (Franz Georg Christopher), geb. te Ratzborg (in Saksen-Lauenburg) 29 Oct. 1733, overl. te 's Gravenhage in Jan. 1803. Hij kwam als luthersch predikant te Breda 31 Aug. 1764, te 's Gravenhage 12 Febr. 1775. Hij is bekend door verschillende geleerde geschriften en door zijn twist met P. Hofstede (dl. IV, kol. 763). Van zijn werken noemen wij: Programma van een genootschap onder de zinspreuk: Non placet nobis orthodoxia sine pietate, nec pietas sine orthodoxia (1777); Bundel van brieven aan P. Hofstede over deszelfs in 't licht gegevene Oostindische kerkzaaken, geschreven te Irenopel door Philadelphus ('s Grav. 1779) [de tweede druk kwam met zijn naam uit]; Drietal brieven aan de Heeren schrijveren van de Ned. Bibliotheek in 't algemeen en aan den Recensent van J.C. Baum's (zie dl. IV, kol. 91) Proeve over het gebed enz. in 't bijzonder. Geschreven door den Lutherschen koster en schoolleeraar ('s Grav. 1779); Antwoord aan de heer P.V.D.H.Z. ('s Grav. 1779); Vervolg en slot van het antwoord aan den heer P.V.D.H.Z. ('s Grav. 1779); Nieuw vervolg en slot.... door den Lutherschen koster en schoolleeraar ('s Grav. 1779); Antwoord van den Lutherschen koster op het Noodwendig vertoog ('s Grav. 1779); De vriendelijke berigtgevende recensent en de dienstvaardig tegenberichtende Luthersche koster (z. pl. of j.); Kritiek over de voorrede waarmede prof. Hofstede het tweede deel van zijne O.I. Kerkzaaken heeft opgeschickt, als eene apologie van den Bundel van Brieven ('s Grav. 1780); Predigt am Gedächtnistage der feierlichen Ueberreichung der unveränderten Augspurgischen Confession ('s Grav. 1780); Anti et Ana. Vervat in een brief van provisioneele dankzegging aan den heer Biographus Honorarius te Rotterdam als den schrijver van het Leven van Janus Vlegelius, geschreven door den neef van den Luth. schrijver in 's Gravenhage (Amst. 1781); Sendschreiben an den Herrn Konsistorial-rath C.W.F. Walch; Kleine Bijdrage tot de Deïstische letterkunde.... raakende den geweezen Deïst Albert Radicati (1781); Zeven leerredenen.... naar het Hoogd. twee deelen ('s Grav. 1783); Apologie van het Leeraarambt.... ('s Grav. 1784); Zedenboek door Demophilus; Daemonologische fragmenten.... tot de verhandeling van prof. T.G. Timmermann, twee deelen (Haarl. 1789/90); Apologetisch en anorthotisch-didactische Apostrophe aan C.P. Sander (zie in dit deel in voce) ('s Grav. 1792); Bericht aan het eerlievend publiek, nopens het antwoord van ds. C.P. Sander ('s Grav. z.j.); Tweede bericht enz. ('s Grav. z.j.)....

[p. 856]

Zijn portret bestaat als prent van A. Zurcher.

Zie: J. Loosjes, Naamlijst van predikanten enz. der luth. Kerk in Ned. ('s Gravenh. 1925), 272-275; R. Arrenberg, Naamregister van Nederd. boeken tot 1787, 449; Alphab. naamlijst van boeken enz. (1790-1831), 525; J.I. van Doorninck, Bibliotheek v. Ned. anonymen en pseudonymen ('s Grav.-Utr. [1870)], 34 (no. 307), 87 (no. 842), 577 (no. 5566); dez., Vermomde en naaml. schrijvers (Leid. 1883) I, 121, 477 v. (?), 514 (?); R. Arrenberg, Naamregister v. nederduitsche boeken tot 1787, 449; Alphabetische naamlijst van boeken enz. (1790-1831), 525.

Knipscheer