Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 10

[Poudroyen, Cornelis [van]]

POUDROYEN (Cornelis [van]), of Poederoijen, overl. vóór 4 Juli 1662 te Crevecoeur (toen behoorende bij de classis Gorkum). Hij werd aldaar predikant in 1642, vóór 7 Juli. Het verhaal van ‘onlusten’ en ‘differenten’ tusschen hem en den ‘commandeur’ van het fort, Maximiliaan de Sanderen Surburgh, in 1645 en 46, geven de ‘acta’ van de zuidhollandsche synoden (zie beneden), waar men ook gegevens vindt omtrent zijn ‘moeyelicken dienst’, en in verband daarmede zijn pogingen om een beter tractement te verkrijgen met medewerking van den ontvanger van de kerkelijke goederen. Hij gaf daartoe het verlangen te kennen, dat Crevecoeur tot de ‘cleyne steden’ mocht gerekend worden. Het laatste gelukte, maar nog in 1660 wordt overigens ‘dit versoek onmogelick’ genoemd, ‘vermits de grote invloed' der wateren in 't land van Heusden, waertoe grote kosten vereyscht worden’. Van hem is bekend zijn in vier drukken verschenen: Catechisatie. Dat is Een grondige en eenvoudige onderwijsinge, over de Leere des Christelicken Catechismi. Bestaende in Vragen en Antwoorden. Tot dienst van dengenen die haer in de catechisatie, hier te lande gebruyckelick, willen oefenen (Utr. 1653; herdr. 1655; Amst. 1659; Dordr. 1662). De eerste uitgave is zeldzaam en telt 1240 bladzijden, de laatste 800. Doedes zegt: ‘Uit deze catechi-

[p. 758]

satie leert men de oud-gereformeerde leerwijze in de zeventiende eeuw, gelijk Gisbertus Voetius haar goedkeurde, zeer goed kennen’. Voetius, zijn leermeester, heeft namelijk dit werk met een ‘aanprijzende voorrede’ verrijkt. Wij ontvangen van het gehalte van dit godsdienstonderwijs de pijnlijkste indrukken uit de enkele aanhalingen, in onderstaande literatuur te vinden. Zoowel hij als Voetius werden ook door een tijdgenoot bespot in Gisberti Voetii misgrepen.... (Amst. 1661), blz. 53 v. Veel over dit alles is te leeren uit de volgende bronnen. Nog wordt van hem genoemd: Rijkdom van Gods genade (1654).

Zie: B. Glasius, Godgeleerd Nederland III ('s Hert. 1856), 120, 680; W.P.C. Knuttel, Acta der partic. synoden van Zuid- Holland II, 387, 496 v.; III, 14, 70, 227, 285, 302, 354, 385, 396, 452, 504, 541; IV, 28, 86, 150, 193, 282; J.I. Doedes, Collectie van rariora (Utr. [1892]), 105; Kobus en de Rivecourt, Biogr. handwoordenboek II (Zutph. 1870), 569; R. Arrenberg, Naamregister van nederduitsche boeken tot 1787, 419; A.C. Duker, Gisbertus Voetius II (Leid. 1910), 12, aant. 1, 316; III (Leid. 1914), 140 v., Bijl., blz. 110; Registers (Leid. 1915), 86, 148, 171; Bibliotheca theologica et philos. (Lugd. Bat., Burgersdijk en Niermans, 1900), 494.

Knipscheer