Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 10

[Molijn, Pieter]

MOLIJN (Pieter), landschapsschilder en etser, werd geb. 6 April 1595 te Londen en is gestorven te Haarlem 23 Maart 1661. Hij was de zoon van vlaamsche ouders. In 1616 was hij meester in het haarlemsche gilde. Misschien heeft Molijn Jan van Goyen gekend, die omstr. 1617 leerling was van Es. van de Velde te Haarlem. In 1624 was hij lid van het boogschuttersgilde. M. huwde Meyken Gerards. Hij was in het schildersgilde te Haarlem 1630-49 in het bestuur en 1633 voorzitter.

Hij is vaak verward met de beide schilders P. Mulier. Het is waarschijnlijk niet waar, dat hij een reis naar Noorwegen heeft ondernomen, eerder geven enkele van zijn landschappen het Alpenland weer. P.M. behoort met C. Vroom tot de vroege haarlemsche landschapsschilders; men heeft wel eens gedacht, dat hij een leerling van Frans Hals zou zijn geweest, maar zijn vroege werk doet eerder aan Abr. Bloemaert denken. Houbraken meent, dat All. van Everdingen zijn leermeester was. M. nam

[p. 639]

gewoonlijk tot onderwerp de duinen, bij voorkeur zomerlandschappen, boerenwoningen met figuur, landschappen met reizigers of soldaten, enkele zeestukken. Op zijn schilderijen tusschen 1623 en 1638 zijn er ook die alleen figuren weergeven. Wij kennen gedateerde werken van hem van 1625, 30, 36, 40, 43, 46 (49), 47, 60 en uit de jaren 1634 tot 1636 de voorstelling van een loterij. Zijn composities zijn meest diagonaal, de figuren komen altijd sterk naar voren en steken van de omgeving af. Vele van zijn schilderijen bevinden zich in Zweden. Het verloop van het terrein is bij M. hoofdzaak, het atmosferische, zooals bij van Goyen, ontbreekt. M. heeft een reeks van 4 etsen gemaakt in het jaar 1626, landschappen met figuren voorstellende. Belangrijk zijn ook zijn teekeningen. In Haarlem waren Christiaan de Hulst, Jan Nose en Ger. Terborch zijn leerlingen. Naar hem hebben prenten gemaakt: W. Unger, W. Akersloot, Apostool, Baillie, C. Kittensteyn, Middiman, C. van Noorde, J.F. Prestel, H. van Scheyndel, H. Spilman, J. van de Velde, Weirotter, C. Weisbrod enz.

Zie: A. von Wurzbach, Niederländisches Künstlerlexikon II (1910), 178; U. Thieme und F. Becker, Allgemeines Lexikon der bildenden Künstler XXV (1931), 49 (door T.H. Fokker).

J.M. Blok