[Landman, Thaddeus]
LANDMAN (Thaddeus), geb. te Abbekerk, overl. te 's Gravenhage in 1682, liet zich in 1647 inschrijven als student aan de hoogeschool te Utrecht, was predikant te Zevenhoven (1650-56), Delft (1656-63), 's Gravenhage (1663-83). Van hem verscheen: Leere der Waerheit ('s Grav. 1669); Verzameling van twintig Predikatiën ('s Grav. 1694). Hij haalde zich het ongenoegen der overheid op den hals door den kansel te gebruiken tot een tribune van staatkundige bemoeienis. In 1665 voer hij heftig uit tegen het met Frankrijk gesloten verbond. Toen hem gelast werd dit te laten, zweeg hij voor een tijd, maar in 1672 keerde hij zich opnieuw tegen de regenten en vuurde hij het volk aan, Oranje op het schild te heffen. Hij trok met dat doel door de steden van Holland en strooide zaden van verzet uit in Utrecht, die niet zonder uitwerking bleven.
Zie: Aitsema, Zaken van Staat en Oorlog, V, 483, 502-504; Wagenaar, Vad. Hist. XVII, 156; XVIII, 66; Kok, Vaderl. Woordenboek XXII, 20, 21; van der Monde, Tijdschr. voor Gesch. en Oudheidk. van Utrecht IX, 145; Holl. Mercurius, 1673; F. Muller, Catal. v. portretten (Amst. 1853), 149.
Wumkes