Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 10

[Koedyck, Isaac]

KOEDYCK (Isaac), schilder, werd geb. omstr. 1617 en is overleden, vermoedelijk te Amsterdam, omstr. 17 Maart 1668. Zijn vader heette Jan K., zijn moeder Magdalena Ysachsdochter; zij hertrouwde met Guill. de la Porte.

Isaac huwde 18 Mei 1641, dus omstr. 24 jaar oud, te Leiden met Sophia de Solenne, dochter van een west-indisch kapitein; zij was reeds eerder gehuwd geweest met Gideon Bouwen. Het was een rijk huwelijk dat K. deed; de zuster zijner vrouw huwde met den Gouverneur-Generaal Rijklof van Goens. Zij gingen in Amsterdam wonen, K. deed er groote zaken in juweelen. Den 10den Mei 1641 maakten beiden hun testament. Zij woonden afwisselend te Amsterdam en te Leiden. Den 16den November 1644 wordt zijn mobilair te Amsterdam geïnventariseerd en ofschoon hij in de acte koopman wordt genoemd, volgt uit zijn inventaris dat de schilder is bedoeld. 18 Januari 1645 is hij in Leiden; 8 Maart 1645 te Amsterdam als getuige bij het huwelijk van den schilder K. Slabbaert met Cornelia Bouwen. Zij hadden voortdurend met geldzorgen te kampen. Op 4 Augustus 1651 zijn K. en zijn vrouw met het jacht ‘de Saphier’ te Batavia aangekomen, niet in dienst van de O.-I. Compagnie, maar hij zou als hofschilder op wensch van de O.I.C. naar den groot-mogol Dschahangir te Agra gaan en tevens berichtgever bij de Comp. worden en daarvoor ƒ 60 per maand ontvangen. Op het eind van 1651 is hij te Suratta, de hoofdstad van de Comp. in Voor-Indië. Hij werd ziek en voordat hij kon afreizen, werd hij hierin verhinderd, omdat het hoofd te Suratta het niet geschikt vond een getrouwd man en zijn familie naar Agra te zenden; in Batavia werd dit goedgekeurd. K. ging als 2de koopman in Sept. 16 Febr. 1653 naar Ahmadabad; Sept. 1655 werd hij er eerste koopman; weer een paar maanden later 2de koopman in Suratta en toen eerst verklaarde men het in Nederland voor ongepast, dat een schilder, en nog wel een die in Nederland niet op zijn geld kon passen, zoo'n koopmansplaats innam en meende dat hij er niet geschikt voor was. In Batavia werd hij nog eerst eenige maanden secretaris van de regeering. In 1659 ontving hij de opdracht de retourvloot naar Holland te commandeeren. Den 9den Aug. 1659 was hij in Holland, hoewel in 1665 in Perzië het gerucht ging, dat I.K. met zijn zwager Justus

[p. 474]

Weeys en Ant. Waterkamp op de kust van Coromandel zouden arriveeren vanwege den diamanthandel. Zijn financiën gaan nu in Holland goed, hij woont afwisselend in Haarlem en Amsterdam. Zijn vrouw, die hem overal op zijn reizen vergezeld had, wordt begin van 1667 ziek in Haarlem. Zij maakt 14 Januari haar testament en wordt 4 Febr. 1667 daar begraven. Uit haar eerste huwelijk had zij één dochter, uit haar 2de, twee. K. zelf maakt 28 April 1667 zijn testament in Haarlem en sterft kort voor 17 Maart 1668, waarschijnlijk te Amsterdam.

Waarschijnlijk eerst onder invloed van Dou werkende, sloot hij zich eerst aan bij de leidsche fijnschilders van 1635 tot 1640; hij maakte toen interieurs met één hoofdfiguur en enkele bijfiguren. Na zijn terugkeer uit Indië heeft hij een breederen stijl, invloed van de haarlemsche school vertoont zich o.a. in Tobias en de engel in de Mariakerk te 's Gravenhage. De werken van Corn. de Man en C. Vrel worden dikwijls met de zijne verward. Wij kennen twee gesigneerde werken van hem te Leningrad, zij zijn dilettantachtig, hebben geen ruimte en zijn niet goed van perspectief. Zijn meesterwerk is de voetoperatie te Parijs, verz. A. Schloss. Vroeger meende men in hem iemand uit de Vermeer-school te herkennen en ook op de tentoonstelling te Rotterdam in 1935 rangschikt men hem weer bij deze groep. Een van zijn schilderijen, voorstellende een wijnkelder met keuken en eenige figuren is tenondergegaan op weg naar Rusland, nadat het voor ƒ 4300 door Katharina van Rusland was aangekocht in de coll. Braamkamp op 31 Juli 1771; de voorstelling is bekend door een copie door Laquy in de verz. Mackay te Hilversum en door een teekening in Mus. Fodor te Amsterdam. Meestal hebben K.'s schilderijen een novellistische bijgedachte; er is slechts één groepportret van K. met 8 personen.

Zie: U. Thieme und F. Becker, Allgemeines Lexikon der bildenden Künstler XXI (1927), 111 (door C. Hofstede de Groot); A. von Wurzbach, Niederländisches Künstlerlexikon I (1906), 312; II (1910), 65; zie ook Cl. Brière-Misme in Oud-Holland (1935) (Une émule de Vermeer et de Pieter de Hooch).

J.M. Blok