Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 10

[Giudici, Jan, volledig Carel Johannes Franciscus]

GIUDICI (Jan, volledig Carel Johannes Franciscus), geb. 5 Jan. 1746 te Dulciaghi (Dolzago) in Italië, kwam omstreeks 1770 naar Holland en vestigde zich te Rotterdam, waar hij als architect een grooten naam kreeg en vele bouwwerken tot stand bracht. Hij trouwde in 1792 met Jacoba Maria Gildenhuisen overleed 17 Mei 1819.

Over zijn werkzaamheid als architect vermelden wij het volgende.

In 1774, pas enkele jaren na zijn komst te Rotterdam, behaalde Giudici den prijs van f 150, voor een van de twee fraaiste teekeningen, ingeleverd aan de stad Groningen ter beantwoording eener door haar uitgeschreven prijsvraag voor het bouwen van een nieuw Raadhuis. Zijn kernspreuk, daarbij gevoegd, luidde: ‘per la gloria e per l'onore’. In 1776 werd hem het maken van planteekeningen en bestekken voor de te bouwen en onder zijn opzicht ook tot stand gebrachte Rosalia-kerk in de Leeuwenstraat te Rotterdam toevertrouwd. In 1785 vervaardigde hij de teekeningen voor het Admiraliteitsgebouw op 's Lands werf in dezelfde stad, dat ook naar deze is uitgevoerd. In 1786 (16 Mei) werd hij aangesteld tot architect en inspecteur-generaal der gebouwen, loodsen, huizingen enz. van het Ed. Mog. College ter Admiraliteit op de Maze, in welke ambtsbediening hij alles heeft gebouwd en veranderd, wat sedert dien tijd bij dat College is ondernomen. In 1795 (24 Sept) in diezelfde kwaliteit bij het vereenigd Departement van Rotterdam en Vlissingen benoemd, heeft hij, als zoodanig, tot stand gebracht het gebouw op de werf te Hellevoetsluis, met nog eenige andere gebouwen en huizen aldaar. In Januari 1807 stelde koning Lodewijk hem aan tot het voeren van de hoofddirectie over alle vernieuwingen, veranderingen, enz. benoodigd geworden door de ramp der stad Leiden, in welke betrekking hij tot het laatst van 1809 werkzaam bleef. In datzelfde jaar belastte die vorst hem met het ontwerpen van plannen en bestekken voor de uitbreiding en verfraaiing der nieuwe stad Assen in Drenthe, onder anderen ook voor het bouwen van een paleis, van kerken enz., aldaar, van welke werken de planteekeningen aan het Ministerie van Binnenlandsche Zaken zijn ingeleverd, doch die door de veranderde tijdsomstandigheden niet tot uitvoering werden gebracht. Behalve dit alles werd hem ook nog door de Stedelijke Regeering van Rotterdam opgedragen het ontwerpen en daarstellen van eerebogen en andere versieringen ter gelegenheid der komst van Lodewijk Napoleon als koning van Holland aldaar, en voor het bezoek van keizer Napoleon, tot wiens tijdelijk verblijf hij

[p. 285]

er in 1811 het Gemeenlandshuis inrichtte. Sedert zijn vestiging te Rotterdam (die terstond bij zijn komst hier te lande plaats had) raadpleegde hem het Stadsbestuur steeds over alle belangrijke bouwplannen. Zoo werd hem in 1780 en 1781 de verbetering, vergrooting en vernieuwing van het Raadhuis toevertrouwd; evenwel de nood der toenmalige tijden verhinderde de verwezenlijking der teekeningen, door hem te dien einde ontworpen, en met de noodige berekeningen en bestekken ingediend.

Bovendien bouwde hij in zijn woonstad het Arsenaal aan het Oostplein, dat later Marinierskazerne werd, de Concertzaal in de Bierstraat, het orgel in de Groote kerk, het buitenverblijf Vredesteyn aan den Schiedamschesingel, de voormalige bierbrouwerij ‘de Twee Leeuwen’ op de Leuvehaven, de huizing en azijnplaats ‘de Eendragt’ aan de Schiekade, alle door sierlijkheid en smaak van aanleg uitmuntende, niet minder dan de fraaie woonhuizen der familie van Hoboken (Leuvehaven), der douairière van Pallandt-Keppel (Nieuwehaven), der wed. van Reesema (Haringvliet), van den heer Hoffman en van den heer van Casteel (beide in de Boompjes) enz. Te Schiedam werd het St. Jacobsgasthuis met de kerk naar zijn plannen en teekeningen gebouwd, ook de Beurs en het huis met de aangrenzende branderij der familie Nolet op de Langehaven (thans Kantongerecht). Te Zegwaard, in 1791, het heerenhuis Palesteyn van baron Osy, terwijl hij aldaar ook de Hervormde kerk in- en uitwendig heeft vernieuwd. Te Voorburg het orgel in de Hervormde kerk. Te Leiden het katholiek weeshuis en de in een kerk herschapen Saaihal. Op Feyenoord (in 1801) het hospitaal, vroeger tot pesthuis gebruikt. Bovendien was hij een beroemd aanlegger van buitenplaatsen, in de omstreken van Rotterdam, Gouda, Voorburg, Voorschoten enz.

Zijn portret in een familiegroep van silhouetten berust in de pastorie van de Rosaliakerk te Rotterdam.

Zie over hem de Beschrijving van eene kunstplaat die bij inteekening zal vervaardigd worden verbeeldende het wonderbaarlijk instorten van het nieuw gewelf van 's Lands nieuw-Arsenaal te Rotterdam, aanwezig in het Gemeente-archief ald., het opstel van Dr. Wap in de Algemeene Konsten Letterbode, no. 13 van 1861, overgenomen door Kramm in zijn Supplement op de Levens en Werken der hollandsche en vlaamsche kunstschilders, beeldhouwers, graveurs en bouwmeesters en mijn opstel De architect Jan Giudici 1746-1819 in Rotterdamsch Jaarb. (1934), 29-41.

Wiersum