[Bosch, Dr. Willem]
BOSCH (Dr. Willem), geb. te Amsterdam 26 Apr. 1798, overl. te Arnhem 19 Mei 1874, zoon van Abraham Bosch en Hendrika Wanscher. Als heelmeester varend op het particuliere schip ‘Willemina’ werd hij 17 Nov. 1818 benoemd tot chirurgijn 3e kl. bij het Nederl.-Ind. leger; 24 Aug. 1821 chirurgijn 2e kl. Na ommekomst van een 2-jarig verlof naar Europa, werd hij 31 Mei 1838 chirurgijn-majoor en 15 Febr. 1838 dirig. off. v. gez. 2e kl. Den 8. Jan. 1840 vertrok hij met ziekteverlof naar Europa en werd 1 Oct. 1841 gepensionneerd. Hij werd 29 Dec. 1842 bevorderd tot den titul. rang van dirig. off. v. gez. 1e kl. Op den 22. Dec. 1844 werd hij wederom in actieven dienst hersteld en 12 Mei 1845 benoemd tot chef over den Geneeskundigen Dienst in Nederl. Indië, welk ambt hij 17 Sept. van dat jaar aanvaardde. Daarin bleef hij onafgebroken werkzaam tot hij 27 Jan. 1854, wegens gezondheidsredenen repatrieerde en 15 Juni 1856 ten tweeden male gepensionneerd werd. Bosch is tweemaal gehuwd geweest, en wel eerst met Dina Christina Jonker, uit welk huwelijk drie kinderen geboren werden, en na haar overlijden, in 1842, ten tweede male met M.E. Dorrepaal. Bosch heeft buitengewone verdiensten gehad voor de ontwikkeling der geneeskunde in Nederl. Indië. Op zijn voorstel werd in 1851 de Dokter-djawa-School opgericht, waarvan P. Bleeker (dl. IV, kol. 162) de eerste directeur werd, welke school zich verder ontwikkelen en ontplooien zou over de Stovia (School tot opleiding van Indische artsen) heen tot de Geneeskundige Hoogeschool te Batavia in 1928. Van B. zijn o.a. bekend het ook nu nog waardevolle werk: Over de Indische Sprouw (Aphthae orientales) (Amsterdam 1837) en De dysenteria tropica, benevens een vlugtig onderzoek aangaande de vraag: of de mensch de natuurkundige
geschiktheid heeft, om zijn geboortegrond te verlaten, en elk klimaat te gaan bewonen? door berekening der sterfte in Oostindien wederlegd ('s Gravenhage 1844).
Bosch nam deel aan de volgende krijgsverrichtingen: expeditie van Palembang 1821, oorlog op Java 1827-29 en den oorlog op Sumatra's Westkust van 1831 tot Juni 1835. Hij was o.a. versierd met de achtkantige bronzen medaille voor den oorlog op Java van 1825-30.
Zie: Stamboek Offic. Ned. Ind. Leger (Depart. v. Oorlog, Bandoeng);. G.F. van Dommelen, Gesch. v.d. Milit. Geneesk. Dienst in Nederland met inbegrip van die zijner zeemagt en overzeesche bezitt. (Nijmegen 1837); von Römer, Histor. Schetsen (Batav. 1921).
v. Römer