Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 9

[Warin, jhr. Mr. Antoine]

WARIN (jhr. Mr. Antoine), geb. te Amsterdam 1 Dec. 1772, overl. aldaar 23 Nov. 1852, was de zoon van jhr. Mr. N. Warin (die volgt )en S.S. Dedel.

Waar hij gestudeerd heeft, is onbekend, en eveneens waar hij de eerste jaren na de omwenteling van 1795 heeft doorgebracht.

Op 20 Juli 1806 werd hij auditeur bij den staatsraad en commissaris tot het werk der verponding, in 1808 werd hij commies van het departement van Buitenlandsche zaken en in 1814 rechter in de rechtbank van eersten aanleg te Amsterdam. In Jan. 1827 werd hij rechter ter instructie in die rechtbank, op 21 Mei 1834 vice-president daarvan. Bij de nieuwe rechterlijke organisatie werd hij 16 Mei 1838 rechter in de arrondissements-rechtbank aldaar.

[p. 1278]

Van meer belang is zijn politieke carrière. Hij werd 1 Mei 1820 door de Staten van Holland gekozen tot lid van de Tweede Kamer. Hier sloot hij zich nauw aan bij G.K. van Hogendorp (dl. II, kol. 587), in het bijzonder wat betreft vrijhandel. De Staten namen hem zijn oppositie bij verschillende gelegenheden in de Kamer zoo kwalijk, dat zij hem bij zijn periodieke aftreding tegen Oct. 1822 op 3 Juli te voren niet herkozen.

De regeering had kort te voren een aantal wetsontwerpen ingediend tot het heffen van belastingen op een aantal eerste levensmiddelen. Daar er bij verwerping invoerrechten op die goederen geheven zouden moeten worden, waren de leden uit het zuiden meestal tegen, die uit de noordelijke gewesten meestal voor de voorstellen. In het bijzonder was de tegenstand der zuidelijken tegen de belasting op het gemaal groot. Op 18 Juli 1822, in een vergadering waar alle leden aanwezig waren, werd het wetsontwerp betreffende het gemaal met 56 tegen 54 stemmen verworpen. Voor waren alle Noordnederlanders behalve twee Noordbrabanders en Warin, tegen waren alle Zuidnederlanders, behalve twee Limburgers. Terwijl zelfs van Hogendorp voor stemde, was het wellicht onder den indruk zijner niet-herkiezing, dat Warin tegen stemde. De reden van het voorstemmen van verscheidene Noordnederlanders was, dat men den plicht had, te zorgen, dat het budget in evenwicht bleef.

Spoedig had men berouw over het uitwerpen van een zoo bekwaam man. Op 10 Juli 1823 werd hij door de hollandsche Staten opnieuw gekozen en sedert is zijn mandaat alle 3 jaren vernieuwd, ook toen hij na de grondwetsherziening van 1840 voor Noord-Holland zitting had. Op 11 Jan. 1825 kwam in de Kamer het doen ophouden van den wettigen koers der fransche muntspeciën aan de orde. Het betrekkelijke wetsontwerp werd met 47 tegen 42 stemmen aangenomen; van de Noordnederlanders waren alleen Warin en van Renen tegen, van de zuidelijken stemden er 6 voor.

Vooral nadat van Hogendorp met ingang van Oct. 1825 op 10 Juli te voren op zijn verzoek als Kamerlid niet herkozen was, was Warin de aanvoerder in de Kamer van de voorstanders van vrijhandel, en later was hij ook steeds de kampioen van vooruitgang en van openbaarheid der flnancieele administratie.

Zijn vriendschap voor den zoozeer door hem vereerden van Hogendorp werd nog versterkt toen hij diens schoonzoon werd.

Op 11 Nov. 1830 diende hij een voorstel in de Tweede Kamer in tot invoering der ministerieele verantwoordelijkheid op het voorbeeld van Groot-Brittannië, waar dit reeds sedert lang zoo goed werkte. Dit voorstel werd niet in behandeling genomen, daar de Koning een commissie instelde tot het doen van voorstellen voor een algemeene grondwetsherziening, maar ook het werk dezer commissie liep op niets uit. Op 1831 verklaarde Warin, dat hij zou stemmen tegen uitgaven in verband met den oorlogstoestand, zoo die niet alleen voor Noord-Nederland besteed zouden worden.

Hij deed, toen hij bemerkt had, dat het werk der commissie voor grondwetsherziening geen voortgang had, een voorstel, dat de Kamer zich met dat onderwerp zou bezighouden en dat haar wenschen aan de regeering zouden worden medegedeeld. Dit werd 24 Mei van dat jaar met 30 tegen 10 stemmen verworpen.

Op 9 Juni 1832 verklaarde hij zich voor het toestaan van gelden voor het op sterkte houden van

[p. 1279]

het leger; dit was een van de zeldzame gelegenheden, dat hij een regeeringsvoorstel ondersteunde.

Hij heeft vele malen gewaarschuwd tegen de conservatieve en geheimzinnige staatkunde van Willem I en zijn maar al te volgzame ministers. Zoo stemde hij 16 Dec. 1833 tegen de staatsbegrooting van 1834, die echter met 36 tegen 16, en 12 Dec. 1835 tegen die voor 1836, die met 38 tegen 15 stemmen aangenomen werd.

Op 20 Dec. 1839, toen de flnancieele toestand, die onder den minister van Tets steeds met een dichten sluier bedekt was, zeer slecht bleek te zijn, werd een leeningwet met medewerking van Warin met 39 tegen 12 stemmen verworpen. De bedoeling was niet de leening te doen mislukken, maar om meer openbaarheid over de financiën te verkrijgen. Nog grooter was de oppositie op 23 d.a.v., toen een leeningwet met 50 tegen 1 stem, die van den minister van Financiën Beelaerts (dl. I, kol. 273), verworpen werd. Den volgenden dag kwam een crediet-middelenwet voor 6 maanden in, en ook daartegen verzette Warin zich, er aan herinnerend, dat onze jaarlijks te betalen rente sedert 1814, dus in 25 jaren, van 14 op 36 millioen gulden gestegen was. De wet werd evenwel met 35 tegen 14 stemmen aangenomen.

Steeds bleef hij een. invloedrijk lid; het was voor hem aangenaam, dat, terwijl zijn streven in de eerste jaren van zijn Kamerlidmaatschap en vooral sedert de feitelijke scheiding van België in 1830 weinig succes had, dit langzamerhand veranderde.

Bij de bijeenkomst der Dubbele Kamer in Aug. 1840 ter beoordeeling van de ontworpen grondwetsherziening was een der door de Staten van Holland gekozen leden Mr. D. graaf van Hogendorp, zwager van Warin. Wegens deze familiebetrekking werd hij niet toegelaten.

Een der laatste daden van Warin was het op 29 Febr. 1844 stemmen tegen de zoogenaamd vrijwillige leening, voorgesteld door minister F.A. van Hall (dl. VII, kol. 517), die toen met 32 tegen 25 stemmen word aangenomen.

Bij zijn periodieke aftreding tegen Oct. 1844 verzocht hij, niet voor een herkiezing in aanmerking te komen. Hij werd 4 Juli vervangen.

Als vice-president der rechtbank ontving hij in 1846 op zijn verzoek eervol ontslag. Hij mocht de grondwetsherziening van 1848 nog beleven.

Hij huwde 5 Juni 1828 jkvr. Hester van Hogendorp, geb. 5 Aug. 1791, overl. 2 Febr. 1853, bij wie hij een zoon en 2 dochters had, allen jong gestorven.

Hij schreef: Bedenkingen over het nut en de inrigting der schutterijen ('s Grav. en Amst. 1818); Voorstel tot verbetering van de haven van Amsterdam, met plaat ('s Grav. en Amst. 1819); Over het muntwezen in het Koningrijk der Nederlanden, ('s Grav. en Amst. 1824); Influence du commerce sur la prospérité des Pays-Bas, exposée avec des notes et 2 cartes (Bruxelles 1827); Gedachten en schetsen (Amst. 1840); Bijdragen tot eenvoudige huishoudkunde (Amst. 1841); Schets tot een wet ter verbetering van 's lands financiën ('s Grav. 1843).

Ramaer