[Sergeant, Johannes]
SERGEANT (Johannes), geb. te Schiedam omstr. 1610, overl. te Amsterdam omstr. 1650, kunstschilder. Zijn vader Thomas Jacobsz Sergeant (omstr. 1585-1650) had zich omstr. 1605 te Amsterdam als fransch schoolmeester gevestigd en huwde aldaar in 1607 met Lijsbeth van Oukoop; na een tijdelijk verblijf te Schiedam, wordt hij wederom te Amsterdam vermeld als lid van de Brabantsche Kamer (1613). Later kocht hij een drukkerij (1627); bij Ledeboer komt hij dan ook van 1631-34 voor als uitgever ‘achter de Westerkerck in St. Jacob’ (thans Westermarkt 6); tevens vermeldt deze schrijver hem als teekenaar. Te zijnen huize woonde in 1634 de beroemde René Descartes (dl. VI, kol. 395 e.v.), die bij Sergeants dienstbode Helena Jansdr. een kind verwekte. De Alliance Française heeft in 1920 een gedenksteen in het nog bestaande huis geplaatst.
De zoon was in 1625 op school bij Guilliam Willemsz van Coppenol, fransch schoolmeester te Haarlem (vader van Lieven, dl. VII, kol. 322) en blijkbaar tevens bij een schilder aldaar in de leer. De regenten van het Walenweeshuis te Amsterdam droegen hem in 1632 op voor ƒ 40 te maken ‘ung tableau des orphelins jouants, pourvu soit bien et naifvement faict pour servir de prospects aux passants’. Hij huwde met Anna Reiniersdr. en testeerde den 10den Juli 1645, wonende op de ‘Cloveniersburgwal bij de Boshuyssluys op de houck van 't boerensteechien’. Zonder kinderen moet hij overleden zijn tusschen 10 April 1647 en 29 Febr. 1652. Na zijn dood dreef zijn weduwe een kunsthandel in ‘de Betaniestrate boven de groene Steur’.
Schilderijen van de hand van Johannes Sergeant zijn tot dusverre nog niet voor den dag gekomen.
Zie: J. Six, Johannes Sergeant in het Amsterdamsch Jaarboekje, 1899, 71 e.v.; Kleerkoper-van Stockum, De Boekhandel te Amsterdam, 719 e.v.; Oud-Holland, 1904, 158; J.A. Worp, Geschiedenis van den Amsterdamschen Schouwburg, 28.
Wijnman
Auteursrecht onbekend