Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 8

[Oomen, Adrianus]

OOMEN (Adrianus) priester, licentiaat in de theologie, geb. te Teteringen 9 Dec. 1758, overleed te Dongen 8 Jan. 1817. Hij behaalde te Leuven als student van het Verken bij de promotie der filosofie 16 Aug. 1780 de plaats van primus van 114 gepromoveerden. Volgens oud gebruik werd hij plechtig ingehaald en gehuldigd. Nadat hij de priesterwijding had ontvangen en zijn godgeleerde studiën had voltooid, was hij vier jaar secretaris van den bisschop van Antwerpen. 17 Mrt. 1790 werd hij geïnstalleerd als pastoor te Gierle, 1797 weigerde hij standvastig den door de Fransche Republiek geëischten eed van haat af te leggen en leverde de registers zijner parochie niet in. Om aan gevangenneming te ontkomen, week hij 22 Jan. 1798 uit naar Breda. 20 Sept. 1798 werd hij door den bisschop van Antwerpen benoemd tot vicaris-generaal van het bisdom. Te Breda richtte hij een studiehuis op voor jonge theologanten voornamelijk van bataafsch Brabant, dat het begin werd van een seminarie. De Bataafsche Republiek vaardigde op aanklacht der Fransche Republiek een aanhoudingsmandaat tegen hem uit als heler der registers der parochie van Gierle. Hij vluchtte en hield zich schuil van 30 Oct. tot 23 Dec. 99, toen hij wederkeerde na eerst de registers te hebben ingeleverd. Hij kocht de pastorij te Gierle met eigen kapitaal

[p. 1243]

terug en zorgde dat een plaatsvervanger, een pater Capucijn, de parochie verzorgde. Zijn pogingen om de parochie Gierle, toen het concordaat was gesloten, tot een parochie 2e klas te doen verheffen slaagden niet. Hij werd herbenoemd in Gierle, doch slechts als deservitor. Dit was aeen der redenen, dat hij afstand deed, 26 Apr. 1803. In dien tusschentijd had hij alles in het werk gesteld om zijn stichting te Breda als seminarie zoo goed mogelijk in te richten. Hij leidde als president en professor veel priesters op voor het gedeelte van het voormalige bisdom op hollandsch gebied. Bij testament was hij door bisschop Nelis van Antwerpen 11 Aug. 1796 aangewezen als een der uitvoerders. Hij kreeg een legaat wegens bewezen diensten als secretaris van den bisschop, die 21 Aug. 1798 overleed. Met pastoor Ign. van Gils van Breda, evenals hij vicaris-generaal, diende hij 5 Maart 1802 te Rome een smeekschrift in bij den H. Stoel om het bataafsche gedeelte van het bisdom Antwerpen als een afzonderlijk vicariaat in te deelen. Hun pogingen slaagden, omdat het bisdom van Antwerpen werd opgeheven en bij Mechelen gevoegd. Hierdoor hielden ook zijn volmachten als vicaris-generaal op. Hij vestigde zich te Dongen, wegens zijn zwakke gezondheid, waar hij bestuurder werd van een nieuwe congregatie van kloosterzusters.

De Catalogus omnium primorum (Mech. 1824) 88 vermeldt ten onrechte, dat hij overleed als pastoor te Breda.

Zie: Ornatissimo, Doctissimo D. Adriano Oomen ex Teteringen Bredano, philosopho emerito, in publico quatuor paedag. concursu primo in artibus, solemniter renuntiato Lovanii XVI Augusti MDCCLXXX celeberrimo pedagogio Aprensi jam nunc quadruplicem coronam lucrato (Lov. J. Michel 1780) (latijnsche verzen); Bijdr. gesch. Brabant III (1904), 530-41; Krüger, Gesch. bisd. Breda II, 533; de Ram, Synodicon Belg. Episc Antv. III, blz. CXI, CXII, CXVIII, CXIX, 653-55.

Fruytier