Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 8

[Hasselt, Mr. Willem Hendrik van]

HASSELT (Mr. Willem Hendrik van), zoon van Mr. Barthold, burgemeester van Zutphen en Maria Theodora van Essen, geboren te Zutphen 26 Februari 1732, ongehuwd overleden in de Vereenigde Staten, zeker na 1807. Hij werd in 1749 te Leiden ingeschreven als student in de rechtsgeleerdheid en promoveerde er 25 Maart 1754. Daarna vestigde hij zich als advocaat te Arnhem, waar de waalsche predikant Gavanon hem belang leerde stellen in het kweeken van zijdewormen. Het was de tijd, toen philanthropen en economen vooral bedacht waren op het vinden van nieuwe middelen van bestaan voor het nederlandsche volk met zijn kwijnende nijverheid; het verdere streven van van Hasselt moet onder dat licht worden gezien. Ongeveer 1765 begon hij op het landgoed ‘Empe’ bij Voorst, dat hij van zijn ouders geërfd had, kweektuinen en zaaibedden van witte moerbeiboomen aan te leggen en na een tiental jaren van toewijding en volharding, waarin hij met veel tegenwerking te worstelen had, won hij werkelijk gele en witte zijde, die door deskundigen met fransche en italiaansche werd gelijk gesteld. In 1777 gaf hij verslag van zijn werkzaamheden in de Verhandelingen van de hollandsche Maatschappij van Wetenschappen te Haarlem en wel in dl. XVI 2e st. blz. 3 van de Berichten onder den titel Dagverhaal nopens het uitbroeien der Zijdewormen en het opvoeden derzelve in het jaar 1776 en in dl. XVII 2e st. blz. IV als Proeve omtrent het planten van Moerbezieboomen, het opvoeden van zijwormen en het aanwinnen van zijde, in Gelderland genomen, met een gegronde hoop van daarin wel te sullen slaagen.

[p. 708]

Van Hasselt behoorde tot de vrienden en geestverwanten van J.D. van der Capellen tot den Pol en deelde diens geestdrift voor den amerikaanschen vrijheidsoorlog en voor de zaak der Patriotten. Zoo kon Gijsbert Jan van Hardenbroek hem noemen als den mogelijken schrijver van Aan het volk van Nederland. Onafhankelijk en vrij als hij was, verkocht van Hasselt 3 April 1781 zijn buitenplaats ‘Empe’ en vertrok op het schip ‘South-Carolina’ onder commodore Alexander Gillon naar de Vereenigde Staten. Over Cuba kwam hij in Charleston, van waar hij in het eind van 1783 nog eenmaal naar het vaderland overstak, om er voor zichzelf en Gillon geld op te nemen bij Lodewijk en Hendrik Hovy te Amsterdam. In Charleston terug werd hij koopman en zijdekweeker. Zijn wederwaardigheden werden 1792 nog samen gevat in een brief van Théophile Cazenove uit Philadelphia aan Hendrik Hovy geschreven: ‘Van Hasselt a beaucoup d'esprit, mais point d'argent. II cherche à persuader quelques propriétaires de terre à établir chez eux des Borderijen à l'instar de ceux d'Hollande, après avoir infructueusement essayé de faire de la soie.’ In 1807 verkocht hij zijn laatste bezittingen in Nederland, o.a. de Caterstede ‘de Krume’. Daarna werd niets meer van of over hem gehoord.

Over van Hasselt, die in latere werken veelal abusievelijk J.C. wordt genoemd, zie: Vervolg op Wagenaar I, p. 167; De Vaderlander III, p. 193 v.; Gedenkschriften van G.J. van Hardenbroek III; Brieven van en aan Van der Capellen; van Wijk, De Republiek en Amerika; de Jong, J.D. van der Capellen; Mansvelt, Middelen van Redres in Tschft v.d. Ndl. Mij v. Nijv. en Handel, Mei en Juni 1925; Meded. der Familievereeniging ‘Van Hasselt’ a^o 1926 (niet in den handel); van Winter, Het aandeel van den Amsterdamschen Handel aan den Opbouw van het Amerikaansche Gemeenebest.

van Winter