[Groll, Johannes]
GROLL (Johannes), geb. te Abcoude 14 Juli 1814, overl. te Leiden 21 Apr. 1885. Als officier van de nederl. marine in Indië werkzaam, verliet hij den zeedienst (1852) om tot onderhaven- en equipage-meester te Batavia benoemd te worden. Tegelijk legde hij zich toe op de studie der electrotechniek, die toen in haar opkomst was. Toen in 1855 de koninklijke machtiging was verkregen tot het oprichten van electrische telegrafen in Indië, werd hij in 1856 tot ingenieur bij de gouv. telegr. benoemd. In die functie heeft hij de eerste lijn Batavia-Buitenzorg aangelegd, waarover 23 Oct. 1856 het eerste telegram aan den G.-G. verzonden werd. Aanvankelijk was het gebruik dier lijn nog niet voor den publieken dienst geopend: dit vond eerst plaats, toen Groll de lijn Batavia-Soerabaja met den zijtak Semarang-Ambarawa voltooid had (1857). In 1859 bedroeg de lengte der telegraf. verbindingen reeds 2700 K.M. met 28 kantoren. In laatstgenoemd jaar kwam tevens tot stand de eerste onderzeesche verbinding tusschen Batavia over Muntok naar Singapore met een zijtak naar Palembang. De kabels zelf werden tot 1905 geleverd door de ‘Eastern Extension’, behalve die tusschen Java en Madoera, die door ons zelf vervaardigd en gelegd werd. Sindsdien bezit het gouvernement een eigen kabelschip. Na zijn eervol ontslag (1863) repatrieerde hij, maar was weer spoedig op Java terug (1867) om op te treden als lid in den raad van beheer van de Ned.-Ind. Spoorwegmaatschappij, die concessie had voor de spoorlijn Semarang-Vorstenlanden en Batavia-Buitenzorg (geopend 21 Mei 1873 en 15 Sept. 1871). Dank zij Groll's organiseerend talent kwam deze maatschappij de financieele moeilijkheden allengs te boven en opende zich een tijdperk van grooten bloei voor haar.
Zie: Encyclop. van Ned. Ind. in voce.
Bartelds