Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 8

[Eyck van Zuylichem, Mr. Frederik Nicolaas Maurits]

EYCK VAN ZUYLICHEM (Mr. Frederik Nicolaas Maurits), geb. te Utrecht 26 Aug. 1806 uit een oud utrechtsch regentengeslacht, overl. te Maartensdijk 1 Jan. 1876. Hij wenschte te worden opgeleid tot architect, maar zijn vader verzette er zich tegen en zoo werd hij jurist. In verband daarmede staat ook zijn benoeming tot burgemeester van Maartensdijk in 1846, welk ambt hij twintig jaar lang heeft bekleed. Hij bleef echter na zijn ontslag te Maartensdijk wonen, waar hij een buitengoed bezat en waar ontginningen zijn aandacht boeiden. Maar zijn levenswerk was toch de bestudeering der oude architectuur in een tijd, toen bijna niemand zich daarom bekommerde of daarvan begrip had. Hij heeft jaren lang het land doorkruist om opmetingen en afbeeldingen te maken en de oude gebouwen te beschrijven. Als resultaat daarvan heeft hij allerlei van groote waarde gepubliceerd. Het eerst deed hij dat in Van der Monde's Tijdschrift, waar hij in 1844 uitgaf een Kort overzigt der middeleeuwsche kerken-bouwkunst in Nederland, waarin niet minder dan 43 groote kerken kortelijk worden beschreven met opgave van haar eigenaardigheden. Voortgezette studiën gaven weldra een ruimeren gezichtskring en brachten allengs wijziging in sommige denkbeelden: in 1849 verscheen een geheele omwerking van het bovengenoemde overzicht in de Berigten van het Historisch Genootschap II, 1. In 1851 werd de schets nog aangevuld met een Kort overzigt van den bouwtrant der middeleeuwsche kerken in Friesland en Groningen in de Kronijk van het

[p. 517]

Historisch Genootschap VII. Reeds in 1855 volgde een Kort overzigt over de oude versterkingen en kasteelen in ons land tot op de zestiende eeuw (Montfoort 1855). In 1858 eindelijk verscheen zijn hoofdwerk Les églises romanes des Pays-Bas, in 1863 gevolgd door Le style ogival des égtises des Pays Bas. Verbazend is het materiaal, dat de schrijver daarin heeft saamgebracht; niet minder dan 76 kerken worden daarin kortelijk beschreven en tevens de plattegronden daarvan met sommige opstanden en onderdeelen afgebeeld. Toch bleven beide werken bij hun verschijnen bijna onopgemerkt. Zoo weinig belangstelling was er destijds in ons land voor onze oude bouwkunst. Bovendien heeft Eyck een zeer groot aantal kleinere studiën gepubliceerd over kerken en kasteelen en aanverwante onderwerpen, die voor dien tijd bijzonder goed waren. Eyck werkte meer in de breedte dan in de diepte. Maar juist daarom kon hij in zijn tijd nuttig werk doen; er was vooreerst meer behoefte aan oriënteerende dan aan diep ingaande studiën.

Zie: Ned. Spectator (1876), 191 vlg.

Brugmans