[Duitsch, Salomon]
DUITSCH (Salomon, later genaamd Christiaan Salomon) of Duijtsch, Deutsch, geb. te Temiswar (Hongarije) in 1734, overl. te Mijdrecht 7 Nov. 1795. Van joodsche afkomst, studeerde hij tot 1754 te Praag, waarna hij rabbijn werd. Hij trouwde met de 15-jarige Jentil Coën, dochter van Salomon Coën te Nieuwstattel (overl. 5 April 1760), daarna met haar zuster Sara (Sarel) Coën, 14 jaar oud. In zijn autobiografie beschrijft hij zijn overgang tot het christelijk geloof, waarop hij van zijn vrouw moest scheiden en in de synagoge openlijk door den ban is vervloekt. Roomsch wilde hij niet worden. Op een van zijn omzwervingen te Amsterdam bracht Ds.Th.I.G. van Essen (overl. 1812, zie Kerkelijk Handboek 1908 Bijl., 102) hem tot de openbare belijdenis van zijn geloof in Juni 1767. Hierna studeerde hij te Utrecht in de godgeleerdheid en werd predikant te Mijdrecht 7 Sept. 1777. Op 1 Juni 1768 is hij te Amstelveen opnieuw gehuwd met Barbara de Backer, geb. te Amsterdam (overl. in Juli 1796). Twee van zijn kinderen werden predikant.
Hij schreef: Jehovah verheerlyckt door de erkenning van den waaren Messias Jezus Christus (Amst. 1767); De Wonderlijke leidinge Gods omtrent een blinden leidsman der blinden.... (Amst. 1768); vervolg hiervan (Amst. 1769); vermeerderde uitgave met een ‘woord vooraf’ van P. Deetman (Rott. z.j. [1869]); eenige malen herdrukt; Bloemlezing uit de werken van Chr.S. Duitsch (Doesb. 1869); Israëls verlossinge en eeuwige behoudenis.... (Amst. 1769), twee deelen met portret van den schrijver; Intreereden.... te Mijdrecht (1777); De gelukstaat.... (Amst. 1779; derde uitg. Goes 1871); Gedenkzuil opgericht te Mijdrecht 8 Maart 1788.... (Amst. 1788); Nederlands Debora.... 7 Aug. 1788 (Amst. 1788); J.Chr. de ware Messias.... (1855 op zijn naam verschenen).
Zijn portret is gegraveerd door J. Houbraken naar een geschilderd portret van H. Pothoven.
Zie: van Langeraad en de Bie, Biogr. Woordenboek van Protest. Godgel. in Ned. II, 648-650; Kerkelijk Handboek (1910) Bijl. 160.
Knipscheer