Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 8

[Dozy, Reinier]

DOZY (Reinier), zich schrijvende d'Ozy, geb. te Steenwijk 15 April 1773, overl. 1 Maart 1827, zoon van Abraham Hendrik, luitenant bij het regiment Hessen-Cassel, en van Titia Kiers.

Na eerst eenige jaren te hebben doorgebracht op het kantoor van zijn neef, den leidschen notaris J.P. Klinkenberg Dozy, vergezelde hij zijn ouderen broeder Roelof Jacobus in 1791 naar China. Hij liet zich hier over alles goed inlichten en verwerkte de ontvangen indrukken, wat hem later goed te pas kwam, voornamelijk toen hij in 1794 (met van Breen) benoemd werd tot secretaris bij het gezantschap dat naar Peking werd gezonden. In 1796 teruggekeerd begaf hij zich naar Kaap de Goede Hoop, waar hij in 1803 de teruggave der kolonie aan Holland bijwoonde en in dat jaar door de Mist werd aangesteld tot secretaris der Desolate Boedelkamer en kort daarop door Janssens tot zijn geheimsecretaris, later tot tweeden gouvernements-secretaris. In 1804 door Janssens met een zending naar het vaderland belast om over de belangen der kolonie te handelen, verliet hij in Febr. 1805 de Kaap, kwam in Mei te 's Gravenhage en volbracht zijn zending tot genoegen van den raadpensionaris en de leden van den Aziatischen Raad. Hij keerde nu naar de Kaap terug en kwam daar 24 April 1806 aan wal, niet wetend, dat de kolonie opnieuw in handen der Engelschen was gevallen. Dozy werd gevangen genomen, zijn goederen verbeurd verklaard, doch korten tijd later vrij gelaten, waarbij hem zeer voordeelige aanbiedingen werden gedaan indien hij in engelschen dienst wilde blijven. Hij wenschte echter naar Holland terug te keeren, ging in October 1806 scheep en kwam, van zijn meeste goederen beroofd, 6 Febr. 1807 aan den Helder. Door den minister aan den Koning aanbevolen als ‘een recommandabel sujet’, kreeg hij in Juni 1807 een post bij het bestuur van het departement Maasland en werd in Aug. 1808 als afdeelingschef geplaatst bij het ministerie van Marine en Koloniën. Na de Restauratie wenschte hij weder in indischen dienst te treden; hij werd nu 18 Dec. 1814 benoemd tot secretaris van com

[p. 429]

missarissen-generaal van Ned.-Indië en vertrok naar zijn post 30 Oct. 1815. In 1818 was hij secretaris-generaal en werd 16 Jan. 1819 benoemd tot raad van Indië.

Dozy genoot het volste vertrouwen van den gouverneur-generaal van der Capellen en was den laatstgen. ook ten volle tocgedaan. Hij koos dan ook partij voor den gouv.-generaal in de zaak, betreffende de levering in 1825 van 12000 pikols koffie aan de schepen der Handelmaatschappij, waardoor v.d. Capellen in ongenade viel en Dozy en van der Graaff door den Koning naar het vaderland werden opontboden om rekenschap van hun gedrag af te leggen.

Beiden gingen scheep, maar de ‘Java-Pacquet’ waarmee zij den overtocht meenden te volbrengen, strandde 1 Maart 1827 op de Noorder-Rassen voor Westkapelle. Alleen de Blankenburger loods werd gered, doch alle opvarenden, waaronder ook Dozy's jongste dochter, vonden hun graf in de golven.

R. Dozy was gehuwd met Maria Philippina Meurs, geb. te Batavia in 1775, overl. te Leiden 16 Mei 1820, dochter van Cornelis Johannes Reinier en van Cornelia Johanna van Beusechem. Uit dit huwelijk sproten twee dochters, waarvan de eene, Helena Jacoba, tegelijk met haar vader verdronk en de oudste, Henriette Maria, de gade werd van Dr. Jacob Eliza Doornik (kol. 417).

Zie: G.J. Dozy, De familie Dozy, genealogie en geschiedenis, 119-128, 145.

Regt