Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 8

[Brielis, Adriaan]

BRIELIS (Adriaan) of Bruylis, een Nederlander van geboorte, misschien van Brielle, benediktijnerabt, overl. 10 April 1472. Hij studeerde te Erfurt en behaalde den graad van magister omstreeks 1440. Waarschijnlijk was hij, als zoovele andere nederlandsche benediktijnen der triersche kloosters van dien tijd, scholier geweest der fraters van Geert Groote. Hij trad in de abdij van Onze Lieve Vrouw der Martelaren te Trier, en nam een bijzonder aandeel in het verspreiden der hervorming van Bursfeld in de benediktijner kloosters van Duitschland. Hij verbleef in Bursfeld en daarna in St. Jacobsberg bij Mainz 1444-1449, waar hij het ambt van cellier waarnam. Adrianus Brielis was misvormd van lichaam. Hij muntte uit door kennis der filosofie, muziek en liturgie, en werkte ijverig aan het verbeteren van de drukken der nieuwe liturgische boeken; ten onrechte wordt hij genoemd als corrector der drukkerij Fust-Schoeffer te Mainz (Zentralblatt für Bibliothekswezen XVI (1898) 233-37). Hij was vooral in de weer om de liturgische uitgaven zijner congrega-

[p. 217]

tie, bijzonder wat de muziek betreft, te verbeteren. Mogelijk is, dat hij de drukproeven van den brevier zijner orde, verschenen te Mainz 1459, heeft nagezien.

1458 werd Adrianus abt van Schonau in Nassau, dat een dubbelklooster was en bleef tot 1606. Hij bewerkte de aansluiting zijner abdij bij de Congregatie van Bursfeld 1459 (Revue Bénédictine XVI (1899), 553). Ook als abt werkte hij vooral aan de samenstelling en verbetering der liturgische boeken zijner congregatie. Zoo bewerkte hij: Caeremoniale monasticum; Ordinarius divinorum officiorum; Modus accentuandi evangelia et epistolas; Distinctio regulae Benedictinae. De eerste twee werken zijn gedrukt bij de Fraters van Mariënthal te Rheingau; of de andere in druk verschenen zijn, wordt betwijfeld.

Adriaan deed 1465 afstand van zijn abdij Schonau en wijdde zich geheel aan de studie. Hij schreef nog Eruditio religiosorum en in het Duitsch een Litanie van alle Heiligen, ten gebruike der nonnen van Schonau.

Zie: Studien und Mittheilungen zur Geschichte des Benediktinerordens XX (1899), 286, 291, XXV (1904), 721, XXXVII, 631-635; Ziegelbaur-Legipontius, Hist. res litterariae O.S.B. III, 538; Gallia Christ. XIII, 110; François, Bibl. gén. des écrivains de l'ordre de St. Benoit (1775) 15; Dictionnaire d'histoire et de géographie ecclés. (Paris 1912) I, 631.

Fruytier