Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7

[Silvius, Willem]

SILVIUS (Willem), drukker, uitgever en schrijver, geb. te 's Hertogenbosch (hij noemt zich Buscoducensis), vestigde zich als drukker te Antwerpen op die Camerpoort-brugghe, in den gulden Engel. 1578 of 1579 verhuisde hij naar Leiden en overleed aldaar 1580. Zijn eerste uitgaven dateeren van 1560. In vele werkjes, die zijn pers verlieten, schreef hij zelf de opdracht; vele had hij zelf vertaald en steeds betitelt hij zich, ‘drukker van Zijne Koninklijke Majesteit’. De meeste werkjes, door hem keurig uitgegeven, vindt men uitvoerig beschreven door C.J. Nuyts, Bulletin du bibliophile Belge (1862) 38 blz. Zie ook: G.D. Bom, Bibl. Belgica Vlaamsche druckers 1526-1599 (Amst. 1894); A. de Decker Antw. drukkers in den vreemde (Antw. 1881); F. van der Haeghen, Bibl. Belgica, 2e série, XVIII (1923); Marques typogr. Anvers en Index typogr. der beide séries. W. Silvius was de boezemvriend van den abt van St. Bernard aan de Schelde, Thomas van Thielt; aan hem droeg hij 1565 zijn boekje, een vertaling, op: Ordonancien ende decreten van den heilighen concilie generael gehouden tot Trenten. Toen de beeldenstorm te Antwerpen was losgebroken, spoedde W. Silvius, zich naar de abdij om den abt te waarschuwen tegen de op-komst-zijnde bende. De weifelende houding van den abt, die zijn abdij niet deed verdedigen, de tegenwoordigheid van Silvius, en eenige gezegden tijdens het breken en verwoesten in de abdijkerk, wekten achterdocht op, vooral, toen zijn vriend, de abt, zijn abdij had verlaten en zijn afval veel opspraak verwekte.

Silvius werd begin 1568 gevangen gezet. Hij schreef een vertoog aan den magistraat van Antwerpen om zijn onschuld te betuigen en verzocht om spoedig, nu hij reeds zes weken ge-

[p. 1148]

vangen zat, onder borgtocht te worden vrijgelaten. Belast met zes kleine kinderen, zijn drukkerij verlaten staande, terwijl zijn zaak verloopt, kan zijn huisvrouw niet langer voorzien in haar onderhoud. Een Cort verhael van 't ghene Mr. Willem Silvius drucker der Con. Maiest. in Sinte Bernaerts ghesien en tot dienst vanden godshuyse ghedaen heeft, als de beelden daer ghebroken werden ende waarom hij hem alsdoen sinte Bernaerts heeft gevonden, werd in de drukkerij van Silvius uitgegeven. Een nauwkeurig onderzoek werd ingesteld in de abdij. Dit alles vindt men afgedrukt in Bulletin des archives d' Anvers X, 17-50, 52, 57, 63. Tegen een borgtocht van 2000 karolus-gulden werd hij 26 April 1568 ontslagen en op het laatst van Mei werd hij vrijgesproken.

Silvius koos 1578 de zijde der Staten. Voor Janus Douza gaf hij Epigramatum enz. uit, 1569 en 1570; dit gaf aanleiding tot een hechte vriendschap. Douza zorgde, dat Silvius benoemd werd tot drukker der leidsche universiteit, 8 Juni 1577. 1578 is een zijner werkjes, Milenus Clachte, gedateerd ‘tot Leiden bij Willem Silvius’, ofschoon nog een ander werkje, Rapport faict par le seigneur Guill. vanden Hecke gedateerd is ‘En Anvers Guill. Sylvius 1579’. Een volgend en laatst gedrukt werkje draagt den datum: ‘Tot Leyden by Willem Silvius anno 1579’. De Staten van Holland hadden zijn verhuizing en vestiging in Leiden bekostigd. Kort daarna overleed Silvius. Zijn vrouw met haar zoon Karel zetten de zaak voort, doch reeds 1582 nam Christ. Plantijn die over.

Willem Silvius droeg er toe bij, dat de stad Breda 4 Oct. 1577 overging aan den Prins van Oranje. Hij was bij den Prins te Geertruidenberg. toen een bode werd aangehouden met een brief van don Juan. Silvius, handig calligraaf, bootste het schrift van don Juan zoo na, dat de verdediger der stad het bericht, dat hem meldde, dat alle hulp onmogelijk was, voor echt hield (Bor, Hist. der Nederl. oorlogen (Amst. 1679) I, 856).

Zie: Messager des sciences hist. (1878), 452-455 Biogr. Nat. Belg. XXII, 512; Dodt v. Flensburg, W. Silvius en Christ. Plantijn drukkers in betr. tot de Utrechtsche zaken (overdruk, Utr. 1841).

Fruytier