[Schwartzenberg, Johan Onuphrius thoe (1)]
SCHWARTZENBERG (Johan Onuphrius thoe) (1), geb. in 1513, overl. te Beetgum 27 Maart 1584, zoon van Wolfgang en van Osanna von Guttenberg.
Hij was keizer Karel V in den ital. oorlog tegen Frans I gevolgd, tot overste over 1000 paarden bevorderd en ontmoette zijn latere gade, terwijl zij haars vaders bloedverwanten in Duitschland bezocht. Hij wenschte haar te huwen, doch dit kon niet geschieden, tenzij hij beloofde zich in Friesland te zullen vestigen en zijn nakomelingen te verplichten daar gevestigd te blijven. Aldus luidt de familiesage.
Hij huwde in 1545 Maria von Grumbach, overl. 14 Aug. 1564, dochter van Frederik (die wegens zijn aan den Keizer bewezen diensten tot drost van Harlingen was aangesteld) en van Luts van Martena. Zij wonnen drie kinderen, waarvan Willem Balthasar (geb. 1546, overl. 28 Juni 1579) eerst geestelijke, daarna ritmeester in dienst van den Koning van Spanje was. Hij huwde Jouck van Unia, doch liet geen kinderen na. Frederik, de tweede zoon, werd slechts 12 jaar oud. George Wolfgang, de jongste zoon, geb. in 1549, overl. 10 Maart 1633, komt voor als gedep. staat van Friesland. Hij huwde eerst Sjouck van Meckema en vervolgens Doed van Holdinga. Uit het eerste huwelijk een zoon Frederik, die voorgaat; uit het tweede een zoon Johan Onuphrius (2), die volgt.
Voor Johan Onuphrius (1) werd in de kerk te Beetgum een nog aanwezige graftombe opgericht. Zie hierover de Fr. Adelaar en het Stamboek.
Zijn portret is gegraveerd door J. Schweizer.
Zie: Nederl. Adelsboek (1917), 126; Friesche Adelaar, 57; Stamb. v.d. Fr. Adel; Alg. Ned. Familiebl. V, 156, 157, 196.
Regt