Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7

[Saelmaker, Godefridus]

SAELMAKER (Godefridus), benediktijn der abdij Abdinghof te Paderborn, missionaris te Woerden, overleed aldaar 10 Aug. 1649.

Omstreeks 1630 had een Utrechtenaar Gaspar Hendrikse van Nes gezorgd, dat een katholiek priester zich in Woerden vestigde te zijnen huize, met goedkeuring van den apostolischen vicaris. De twee eerste missionarissen vertrokken weer spoedig. Behalve de weinige Katholieken in het stadje waren er rondom de stad wel een zeker tal geloovigen, maar Woerden overtrof in gestrengheid tegenover de Katholieken alle steden van Holland. Zonder gevaar kon een priester er niet vertoeven. Buiten tijd van nood kon hij alleen 's nachts uitgaan. Toen de tweede priester vertrok, waren de ongeveer 600 Katholieken verlaten, 1636. De pest brak uit in Woerden; van Nes drong bij den aartspriester Wachtelaar aan een anderen missionaris te zenden om de vele zieken bij te staan. De aartspriester kon onder de geestelijken niemand vinden dan een pater benediktijn, Godefridus Sael-

[p. 1084]

maker, door de Zweden uit zijn abdij te Paderborn verdreven, die dit heldenwerk aandurfde. Hij nam zijn intrek bij van Nes, die hem opnam ondanks het gevaar der besmetting. Toen de pest ophield, nam de gemeente den pater aan om zijn trouwe diensten, ofschoon hij wegens zijn duitschen tongval en ongunstige voordracht weinig beviel. 25 Dec. 1639 werd pater Godefridus door de dienders gegrepen en in de gevangenis geworpen tot men hem vrijkocht voor 800 gulden, meest betaald door Gasp. van Nes. Hij werd vrijgelaten op voorwaarde niet meer in het huis van van Nes te verblijven. Van Wachtelaar, de aartspriester, had intusschen in zijn plaats een seculier priester, Woesthof, gezonden, die in Woerden bleef, doch een jaar later, na ergernis en schande, vertrok. Pater Godefridus bleef trouw op zijn post, 14 à 15 jaar, tot zijn dood 10 Aug. 1649. Bat. Sacra zegt verkeerd 1640 en verwart geheel de opvolging der priesters te Woerden. Het Necrol. Haarlem. noemt hem Saelmaejer. doch vermeldt het jaartal 1649 (De Katholiek 1871, II, 336).

Zie: Archief aartsbisdom Utrecht I, 421, 437, X, 197, XII, 212.

Fruytier