Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7

[Lemmens, Augustina]

LEMMENS (Augustina), geboren te 's Hertogenbosch, kloosterzuster van de orde van den H. Augustinus te Diest in Mariëndal, waar zij hare plechtige beloften uitsprak op 20 Juli 1778. Zij overleed te St. Oedenrode 6 Mei 1829. Aan het groot beleid en de kloekmoedigheid dezer onverschrokken vrouw is het te danken, dat het klooster Mariëndal, niettegenstaande de revolutie en de dwangmaatregelen van koning Willem I, is blijven bestaan.

24 Januari 1791 werd Augustina Lemmens tot priorin van Mariëndal gekozen en door den landdeken van Diest, Lamal bevestigd. Moeilijke tijden voor de kloosterlingen braken aan. 7 Nov. 1796 werd haar aangezegd Mariëndal te verlaten. De priorin sterkte door haar moedig gedrag de overige kloosterzusters. Zij wachtten het uiterste af en weigerden het habijt af te leggen. 13 Nov. 1796 werden zij door gewapende soldaten met geweld op straat gezet. Een edele vrouw nam ze in haar huis op. 17 Nov. 1796 's morgens vroeg vluchtte de priorin met de nonnen, veertien in getal. Zij vonden te Eersel een toevlucht in het huis van de familie Kerkhoven. 27 Maart 1801 betrokken de nonnen met hun geestelijken bestuurder, een abdijheer van Averbode, Clau-

[p. 739]

dius Momaerts, die zich weder bij haar gevoegd had, het slotje Henkenshage te St. Oedenrode. De priorin kon dit na drie jaar door tusschenkomst van een protestant, den heer Kien uit 's Hertogenbosch, aankoopen.

De priorin opende nu een dagschool, een dringende behoefte voor de parochie St. Oedenrode. Vier jaar verleende zij een schuilplaats op Henkenshage aan den abt van Averbode, Gregorius Thiels, 1804 tot 1808, toen hij naar Averbode weerkeerde. Vele gevluchte priesters uit Brabant en Luik vonden te St. Oedenrode op Henkenshage bijstand en verblijf. 1811 verkreeg de priorin, dat het klooster als instelling van onderwijs zonder bijzonderen naam werd erkend en de statuten de keizerlijke goedkeuring ontvingen, 12 Nov. 1811. Hierdoor werd haar toegestaan novicen aan te nemen. 20 April 1819 verliet de priorin met hare zusters Henkenshage om het ruimere kasteel Dommeloord te betrekken, dat zij gekocht had van Gerard de Jong voor 8500 gl. Naast de school werd een bloeiende kostschool opgericht.

Na den dood van den bestuurder, den norbertijn Cl. Momaerts 15 Jan. 1815, had het klooster geen afzonderlijken, priester meer, maar werd door de geestelijken der parochie verzorgd.

Toen de priorin Aug. Lemmens, 6 Mei 1829, overleed, telde haar klooster 26 leden.

Zie: Raaymakers, Kerk. en liefd. Diest (Leuven 1870) 387-388; Coppens, Nieuwe beschr. bisdom 's Hertogenbosch III, 142; Schutjes, Gesch. bisd. 's Hertogenbosch V, 329-330; Norbertijner abdij Averbode, 272; Bossche Bijdr. IV, 176 vv.; Taxandria XXX (1923), 72.

Fruytier