Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7

[Leffen, Pieter]

LEFFEN (Pieter), boekverkooper, uitgever en auctionaris uit het midden der 17e eeuw, gevestigd te Leiden in de Kloksteeg aldaar. Tal van geleerde werken heeft hij het licht doen zien, o.a. Machiavelli, Disputatio de republica (1649); ook geschriften van Nostradamus, Revius, Const. Huygens, Boxhorn, Thysius, e.a. Ook van een officieuze uitgaaf van de Keuren der stadt Leyden, 1658 en 1662, wordt hij samen met zijn confrater Hackius als de uitgever vermeld. Calvijn's Institutiones christianae religionis zagen bij hem in 1654 het licht, alsmede het Memoryboek van Petrus Cabeljauw (dl. I, kol. 538), leidsch predikant en regent van het Staten-College, dat als volledigen titel voerde: Catholyck Memoryboeck der Gereformeerden, gesteld tegen het Roomsch Memoryboeck der Pausgezinden zijnde een wederlegginghe van het memory-boeck van Turano Veketi (1661, 2 dln.).

In 1653 hield hij de auctie van Joh. Smetius' bibliotheek; in 1655 van de boekerij van Daniel Heinsius, Leidens beroemden hoogleeraar; in 1656 van die van Gerard Vossius, den bekenden amsterdamschen geleerde.

Het was een echt academische boekhandel, dien hij dreef, waarin b.v. Parival's Délices de la Hollande een eenigszins vreemd figuur maakte. De exploitatie der latere uitgaven heeft hij dan ook aan anderen overgelaten, wier uitgaven op minder hoog wetenschappelijk peil stonden.

[p. 738]

Uit het feit, dat hij de uitgave van het Memorieboek ondernam, mag men besluiten, dat van Leffen niet tot de R.-K. kerk behoorde. Zijn uitgave van Calvijn's Institutiones is er geen doorslaand bewijs van, sinds gebleken is dat de Opera omnia van den grooten franschen hervormer in 1671 een goed roomsche uitgeefster vonden te Amsterdam in de weduwe van Jan Jacobszoon Schipper.

Zijn portret komt voor op een regentenstuk van het Pesthuis in de Lakenhal te Leiden, geschilderd in 1667 door A.C. Beeldemaker.

Zie: J.W. Enschedé, J.N. de Parival in Bijdr. voor vad. gesch. ('s Gravenh. 1915), 5e reeks II.

Bartelds