Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7

[Kijfhoek, Floris van (1)]

KIJFHOEK (Floris van) (1), geb. omstr. 1380, overl. 1449, zoon van Zeger, die volgt, en van Elisabeth van Rossum.

Hij krijgt 31 Mei 1398 kwijtschelding wegens mishandeling van eenen Arent van de Brugge, wordt 3 Maart 1399 door Albrecht gemachtigd een gewaarden rechter aan te stellen in zijn ambachten in Zwijndrecht, die hij van zijn vader Zeger Florisz geërfd had, met wiens nagelaten goederen hij 11 Nov. 1400 verlijd wordt (van Mieris, III, 319, 447). In de volgende jaren wordt hij herhaaldelijk als in gunst bij de hertogen Albrecht en Willem vermeld. In 1404 was hij hoogschout in 's Hertogenbosch. 31 Maart 1407 was Floris v.K. onder de edelen die beloofden graaf Willem v. Holland als landsheer te huldigen (van Mieris, Gr. Ch. boek IV, 54). Hij sticht het St. Anthonies-altaar in de kerk te Hendrik-Ido-Ambacht en beschenkt het 15 Januari 1413 met den thyns en jaarrente van 1/16 deel van Zwijndrecht, dat men heet Scilde-

[p. 729]

mans-kinderen-ambacht (van Micris, IV, 272). 12 Febr. 1414 (1415) behoorde hij onder de ‘mannen’ van den graaf bij de overdracht van het ambacht Zijdwinde aan Floris van Wijffliet (van Mieris, IV, 311). Bij de verpachting van den tol van Woudrichem, 18 Oct. 1415, aan Arend van Gent voor 3500 fransche cronen, is F.v.K. borg voor de helft; de omschrijving bij v. Mieris is onduidelijk: men kan er ook uit lezen, dat zij samen den tol pachten (v. Mieris, IV, 355, 356.) Onder de edelen, in 1416 met Wouter van den Walen ontboden ‘om naar Reenen te rijden’, was ook Fl. v.K. (Kroniek Hist. Gen. VIII, 222). Bij de invoering der nieuwe handvesten, 19 Juli 1417, wordt hij onder de ambachtsheeren van Jacoba in Zuid-Holland genoemd (v. Mieris, IV 406). Deze laatste vorstin beveelt 3 Nov. 1417 aan ‘onsen geminden’ F.v.K. en Andries van Dalen de helft der accijnsen te Gorinchem, die voorheen tot versterking aan die stad gegeven en niet behoorlijk gebruikt waren, in te gaderen en tot verbetering der vesten, muren en van het slot aan te wenden (v. Mieris IV, 429 en 452). Aan Floris en Daniël van Cralingen wordt 14 Febr. 1418 het kapiteinschap van Rotterdam opgedragen (Wapenheraut XI, 107). Den 12. Aug. 1418 pachten Arend van Gent en Floris v.K. de tollen van Woudrichem, Schoonhoven, Gouda en Spaarndam voor 4200 holl. gouden schilden (als voren, 109). Floris wordt 16 Maart 1418 (1419) door Jan van Beyeren in een aantal leenen bevestigd. In October d.a.v. heeft hij een geleide noodig en valt wegens gehechtheid aan Jacoba van Beyeren in ongenade. Zijn goederen worden hem ontnomen en goeddeels 10 Maart 1420 (1421) aan (zijn halfbroeder?) Gijsbert van Loon geschonken. Hij behoort onder de bondgenooten van Jacoba en was het welbekende hoofd der Hoekschen onder wiens bevel in Maart 1425 het slot te Schoonhoven belegerd en bemachtigd werd en die daardoor zeer betrokken was in de geschiedenis van Albert Beylinc (zie Nijhoff's Bijdragen, N.R. VI, VII, VIII, vooral VII, 93). Hij bleef de zaak van Jacoba getrouw, zoolang zij zelve die niet moest opgeven; dan werd hij met Philips van Bourgondië verzoend en kreeg zijn goederen terug. Als een der getuigen wordt hij 24 Januari 1428 (1429) vermeld over het nader verdrag te Valenciennes op den zoen, te Delft tusschen Philips en Jacoba gesloten (v. Mieris, IV, 943-945). 5 Nov. 1429 en 27 April 1430 behoort hij onder de getrouwe Rade en Mannen van Jacoba (v. Mieris, IV, 959, 976) en deze laatste beleent hem 27 Juli 1430 met de hooge en lage heerlijkheid van Nieuw-Goudriaan hem opgedragen door haar nicht Catharina van Kleve en van der Marck (v. Mieris, IV, 984). Floris en zijn gade Alyd van Doornick bewoonden een huis aan de Houtpoort te 's Gravenhage; zij bespreken dit aan de St. Anthonieskapel aldaar, doch hun erfgenamen kunnen het, zoo zij er prijs op stellen, behouden, mits zij aan genoemde kapel een jaarlijksche rente van 50 Arnoldus guldens betalen. Hertog Filips schenkt hun het vrije gebruik gedurende hun leven van een gedeelte grond, grenzende aan het Haagsche Bosch 3 Mei 1434 en benoemt hem bij die gelegenheid tot bewaarder van genoemd bosch (van Mieris, IV, 1037), welke benoeming door Jacoba als houtvesterin van Holland 14 Nov. 1434 wordt bekrachtigd (v. Mieris, IV, 1057). 17 Nov. 1435 geeft Filips aan ‘onsen lieven getrouwen’ F.v.K. vergunning om de noorden en uiterlanden, gelegen vóór de landen in Zwijndrecht die Floris toebehooren, te mogen bedijken en tot korenlanden te maken (a.v. 1068). Bij een overeenkomst tusschen

[p. 730]

de steden van Holland 5 Maart 1435 (1436) om een verlaat te Gouda te maken, staat hij als getuige (a.v. 1073) en 12 Juli 1436 stelt de hertog ‘onsen lieven ende getrouwen’ Fl. v.K. tot zijn houtvester van den ‘Haagschenhout’ en van de koekampen op zekere voorwaarden aan (a.v. 1083).

Volgens van Mieris (IV, 933) was ‘heer’ Floris van Kijfhoek 24 Febr. 1442 raad in het Hof van Holland. Dit is de eenige maal, dat hij in genoemd werk met dien titel voorkomt, en dan nog wel in een niet-officieele opgave.

Floris was gehuwd met Alijd van Doornick, dochter van Helmich, een der hoeksche hoofden en strijdmakkers van Floris, en van Johanna van Langerack. Floris tocht zijn vrouw 22 Nov. 1434 aan zijn goederen te Goudriaan en te Hendrik-Ido-Ambacht; haar lijftocht werd 30 Dec. 1444 vermeerderd en 31 Dec. d.a.v. bevestigd.

Uit dit huwelijk sproot een dochter Jutte van K., die de eerste gade werd van Eduard (Everard) van Hoogwoude, ridder, heer van Hoog- en Aartswoud (bastaard van Willem VI) en een zoon Floris (2), die volgt. Volgens van Leeuwen, Bat. Illustr. 997, hadden zij nog twee andere kinderen, t.w. Mr. Zeger v.K., priester, en Johanna, echtgenoote van Adam van Nispen, in 1447 (? 1467) drossaard van Breda en Steenbergen. Mr. Zeger en Adam van Nispen, benevens Willem v. Uitwijk, pastoor van Hendrik-Ido-Ambacht ‘hun neve’ komen in 1474 als voogden voor over Alyd v. Kijfhoek, dochter van Floris (2) en stichten in dat jaar een vicarie in de kerk te Hendrik-Ido-Ambacht voor de zielen van Floris v.K. (2) en zijn ouders.

Zie: Nibbelink, Handv. v.d. Zwijndr. Waard; Nijhoff's Bijdragen, 4e R, IX, 292-296, X, 287-292; van Mieris, Groot Charterboek.

Regt